Езепенко Игорь Николаевич
отдела археологии первобытного общества,
кандидат исторических наук
Тел.: (+375 17) 378-18-93, 379-13-22
E-mail: ezep63@yandex.ru
Нарадзіўся 30 сакавіка 1963 г. у г. Брагін, Гомельская вобл. У 1985 г. скончыў гістарычны факультэт Магілёўскага Дзяржаўнага педагагічнага інстытута ім. А. Куляшова. Кандыдат гістарычных навук (2003).
Працоўная дзейнасць:
У Інстытуце гісторыі НАН Беларусі з 1988 г. — аспірант аддзела археалогіі першабытнага грамадства, з 1991 г. — малодшы навуковы супрацоўнік, з 1995 г. — навуковы супрацоўнік аддзела археалогіі каменнага і бронзавага вякоў, з 2006 г. па 2010 г. — загадчык сектара навуковых археалагічных фондаў аддзела захавання і выкарыстання археалагічнай спадчыны, з 2010 г. — старшы навуковы супрацоўнік аддзела археалогіі першабытнага грамадства.
З 2001 па 2006 г. з’яўляўся членам рэдкалегіі “Матэрыялаў па археалогіі Беларусі”, выступаў навуковым рэдактарам манаграфіі У.П. Ксяндзова “Мезолит Северной и Центральной Беларуси» (2006), укладальнікам і рэдактарам зборнікаў артыкулаў “Старажытнасці Бабруйшчыны” — 2 выпускі (1998), “Старажытнасці Рагачоўшчыны” (2000), з 2007 г. — кіраўнік з беларускага боку 2 міжнародных навуковых праектаў сумесна з археалагічнымі ўстановамі РАН.
Сфера навуковых інтарэсаў:
Даследуе неаліт і ранні бронзавы век Беларускага Падняпроўя, палявыя працы сканцэнтраваны на вывучэнні поймавых паселішчаў басейна Дняпра. Займаецца праблемамі храналогіі і перыядызацыі днепра-данецкай неалітычнай культуры на тэрыторыі Беларусі, актыўна прымяняе метады комплексных даследаванняў (абсалютнае датаванне, паліналагічны, петраграфічны аналіз складу керамікі).
Публікацыі
Важнейшыя навуковыя артыкулы:
- Да пытання інтэрпрэтацыі матэрыялаў неалітычных паселішчаў Беларускага Падняпроўя // ГАЗ. — Мн., 1993.— № 3.— С. 1—26;
- Даследаванне старажытных паселішчаў бассейна Бярэзіны // Весці Акад.навук Беларусі. Сер.гуманіт.навук. —Мн., 1994.— № 2.— С. 119—120;
- Днепра-данецкая культура ў басейне Верхняга Дняпра // Старажытнасці Рагачоўшчыны. Зб.арт. — Мінск, Рагачоў, 2000.— С. 14—26;
- Хронология неолитических поселений Белорусского Поднепровья // Хронология неолита Восточной Европы: Тез. докл. Междунар.конф., Санкт-Петербург, 2000 г. — С. 25—26;
- Позні неаліт і ранні перыяд бронзавага веку Цэнтральна—Усходняй Беларусі. Аўтарэф.дыс. … канд. гіст.навук.— Мн., 2003.— 24 с.;
- Radiocarbon Chronology of the Beakers with Short—Vave Moulding Component in the Development of Middle Dnieper Culture // Baltic-Pontic Studies.— Poznań, 2003.— Vol.12.— S. 247—253 (у сааўт.з Kosko A.);
- Chronologia późnych faz kultury dniepro-donieckiej na Białorusi w śvietle najnowszych oznaczeń radiowęglowych z stanowiska Prorva 2, rejon Rogaczowski // Folia Praehistorica Posnaniensia. — Poznań, 2004.— T. XII. — S. 47—64 (у сааўт. з Jóźwiak B.);
- Паселішча эпохі неаліту і ранняга перыяду бронзавага веку Борак Семінаўскі (вынікі даследаванняў 2000—2001 гадоў) // МАБ.— Вып. 11.— Мн., 2006. — С. 20—43;
- Перспектывы паліналагічных даследаванняў на поплаўных паселішчах неаліту ў басейне Верхняга Дняпра // Ботаника (исследования): Сб.научных трудов. — Выпуск ХХХV.— Мн., 2008;
- Новые данные по радиоуглеродной хронологии неолита Беларуси и сопредельных территорий // Acta Archaelogica Albaruthenica.— Мн., 2008 (у сааўт. З Зайцавай Г.І., Чарняўскім М.М., Далуханавым П.М., Поcснэртам Г.).
- На левобережьи Березины // Могилёвщина: Сб. ст. / Отв. ред. В.А. Юшкевич — Могилёв, 1991. — С.9.
- Памятники эпохи камня и бронзы в низовьях Березины // Гомельщина: Археология, история, памятники: Тез. докл. Второй Гомел. обл. науч. конф. по историческому краеведению, 1991 г. / Отв. ред. О.А. Макушников, А.И. Дробышевский. — Гомель, 1991.— С.8—10.
- Поселение Красновка-5 памятник неолита и бронзового века в нижнем течении Березины // Прыдняпроўе: Тез. павед. абл. краязнаўчай канф. 28 кастр. 1992 г. / Адказ. рэд. С.І. Бяспанскі — Магілёў, 1993. — С.15—16.
- Паселішча Таўстыкі-1 — помнік позняга неаліту ў басейне ніжняй Бярэзіны // Час, помнікі, людзі. Памяці рэпрасаваных археолагаў: Тэз. дакл. міжнароднай канф., Мінск, 27—30 каст. 1993 г. / Ін-т гісторыі Акад. навук Беларусі. Беларуская асацыяцыя ахвяраў палітычных рэпрэсій. — Мінск, 1993. — С. 145—148.
- Некоторые итоги исследования неолитических памятников в бассейне Березины // Матэрыялы канферэнцыі 22 красавіка 1993 г. “Археалогія і старажытная гісторыя Магілёўшчыны і сумежных тэрыторый” : Зб. арт. / Адказ. рэд. А.А. Седзін. — Магілёў, 1994. — С. 47—58.
- Да пытання аб інтэрпрэтацыі матэрыялаў неалітычных паселішчаў Беларускага Падняпроўя // Гістарычна-археалагічны зборнік / Ін-т гісторыі Акад. навук Беларусі; Уклад. М.І. Лашанкоў, А.А. Мяцельскі. — Мінск, 1994. — № 3. — С. 10—26.
- Даследаванне старажытных паселішчаў басейна Бярэзіны // Весці Акад. навук Беларусі. Сер. гуманіт. навук. — 1994. — № 2. — С. 119—120.
- Кераміка позняга неаліту паселішча Васілевічы-3 // Весці Акад. навук Беларусі. Сер. гуманіт. навук. — 1994. — № 4. — С. 68—74.
- Ксензов В.П., Рыкунов А.Н., Езепенко И.Н. Мезолитическое поселение Зборов 2 на Днепре // Гістарычна-археалагічны зборнік / Ін-т гісторыі Акад. навук Беларусі; Уклад. М.І. Лашанкоў. — Мінск, 1995. — № 7. — С. 3—12.
- Рыкуноў А.М., Язэпенка І.М. Новыя матэрыялы па ранняму бронзаваму веку і неаліту Рагачоўскага Падняпроўя // Гістарычныя лёсы Верхняга Падняпроўя: Матэрыялы рэгіянальнай навук канф. / Упраўленне культуры магілёўс. аблвыканкама. Магілёўс. абл. краязнаўчы музей. — Ч. І. Археалогія. — Магілёў, 1995. — С. 56—64.
- Матэрыялы паселішча ва ўрочышчы Сасонка і яго месца ў неаліце Верхняга Падняпроўя // Гістарычна-археалагічны зборнік / Ін-т гісторыі Акад. навук Беларусі; Уклад. М.І. Лашанкоў. — Мінск, 1995. — № 7. — С. 60—82.
- Гісторыя вывучэння помнікаў позняга неаліту і ранняй бронзы Цэнтральнай і Усходняй Беларусі // Старажытнасці Бабруйшчыны. — 2: Зб. арт. / Аддз. культуры Бабруйскага гарвыканкама, Ін-т гісторыі Нац. акад. навук Беларусі, Бабруйскі краязнаўчы музей; Навук. рэд. Л.У. Дучыц. — Мінск-Бабруйск, 1998. — С. 105—115.
- Язэпенка І.М., Багдановіч Р.А., Барынаў К.М. Неалітычныя матэрыялы з помнікаў Бабруйскага раена // Старажытнасці Бабруйшчыны. Зб. арт. / Аддз. культуры Бабруйскага гарвыканкама, Ін-т гісторыі Нац. акад. навук Беларусі, Бабруйскі краязнаўчы музей; Навук. рэд. М.І. Лашанкоў. — Бабруйск, 1998. — С. 128—145.
- Каменны век. // Беларускай энцыклапедыі. Т. 7. 1998. — С. 513—515.
- Пабудовы на палях с. 363, Палеаліт с. 383, Перашабытнаабшчынны лад с. 468/ // Энцыклапедыі гісторы Беларусі. Т.5. 1999.
- Кемі-абінская культура с. 227 // Беларускай энцыклапедыі. Т. 8. 1999.
- Днепра-данецкая культура ў басейне Верхняга Дняпра// Ад неалітызацыі да пачатку эпохі бронзы. Культурныя змены ў міжрэччы Одры і Дняпра паміж VI i II тыс. да н.э.: Тэз. дакл. Міжнарод. сімпозіўма, Брэст, 28—31 мая 2000г. Познань—Мінск—Брэст, 2000. — С.37—38.
- Днепра-данецкая культура ў басейне Верхняга Дняпра // Старажытнасці Рагачоўшчыны. Зб. арт. / Ін-т гісторыі Нац. акад. навук Беларусі, Рагачоўскі краязнаўчы музей; Навук. рэд. А.М. Мядзведзяў. — Мінск, Рагачоў, 2000. — С. 14—26.
- Археалагічнае даследаванне Жлобіншчыны // Памяць. Жлобін. Жлобінскі раён. Мінск “Беларуская энцыклапедыя”. 2000. — С. 22 — 26.
- Мнева с. 500-501, Мондзее с. 519. // Беларускай энцыклапеды. Т. 10. 2000.
- Мумія с. 25, Нідэрле Л. с. 326, Нікопаль с. 345, Німруд с. 348, Німфей с. 348, Ніпур с. 349, Ніса с. 349, Ноа с. 356, Новасвабодная с. 361, Новачаркаскі скарб с. 362, Нурага с. 390, Палеаліт с. 545. // Беларускай энцыклапеды. Т. 11. 2000.
- Ксензов В.П., Рыкунов А.Н., Езепенко И.Н. Новые материалы каменного века из окрестностей д.Зборов Рогачёвского района Гомельской обл. // Матэрыялы па археалогіі Беларусі / Ін-т гісторыі Нац. Акад. навук Беларусі; Уклад. А.М. Мядзведзяў, І.М. Язэпенка. — Мінск, 2001. — № 3. — С. 44—56.
- Скрабок с. 324, Скрэбла с. 387, Сосніцкая культура с. 468. // Энцыклапедыі гісторы Беларусі. Т.6. 2001.
- Паўночнакаўказская культура с. 215—216. // Беларускай энцыклапедыі. Т. 12. 2001
- Позненеалітычныя матэрыялы з паселішча Прорва 4 у ваколіцах Рагачова // МАБ. — 2002. — №5. — С. 65 — 82.
- Позні неаліт і ранні перыяд бронзавага веку Цэнтральна-Усходняй Беларусі. Аўтарэф. дыс. … канд. гістар. навук, Мінск, 2003. 24 с.
- Даследаванні 2000 года на паселішчы Дзядкоў Борак // Матэрыялы па археалогіі Беларусі, Мінск: 2003. Вып. 6. С. 47—61.
- Kosko Radiocarbon Chronology of the Beakers With Short-Wave Moulding Component in the Development of Middle Dnieper Culture//Baltic-Pontic Studies. 2003 Vol. 12. S. 247-253.
- Новыя дадзеныя па позненеалітычных паселішчах поўначы Гомельскага Палесся// Славянский мир Полесья в древности и Средневековье, Гомель, 2004. С. 198—203.
- Geomorfologia i topografia osiedli z wczesnej epoki brązu w dolinie górnego Dniepru, na przykładzie mikroregionu Zborov-Rogačiov-Lučin // Pruthenia AntiQua, Olsztyn, 2004. S. 103—108
- I. Jaziepienko, B. Jóźwiak Chronologia późnych faz kultury dniepro-donieckiej na Białorusi w świetle najnowszych oznaczeń radiowęglowych zt stanowiska Prorva 2, rejon Rogaczowski// Folia Praehistorica Posnaniensia T. XII—2004. S. 47—64.
- Исследование нового неолитического поселения в окрестностях города Рогачёва// Археологические открытия 2004, М.: 2005. С. 541—543.
- Трэці сезон даследаванняў на паселішчы Камарын 5 (ваколіцы Г. Рагачова) Гомельскай вобласці // Гістарычна-археалагічны зборнік. Вып. 23. — Мінск: Інстытут гісторыі НАН Беларусі, 2007. — С. 195-196.
- Перспектывы паліналагічных даследаванняў на поплаўных паселішчах неаліту ў басейне Верхняга Дняпра// Ботаника (исследования): Сборник научных трудов. Выпуск 35/ Ин-т эксперимент. бот. НАН Беларуси — Минск: Право и экономика, 2008. — С. 310-324.
- Новые данные по радиоуглеродной хронологии неолита Беларуси и сопредельных территорий (совместно с Г.И. Зайцевой, М.М. Чернявским, П.М. Долухановым, Г. Посснертом) // Acta archaeologica Albaruthenica. Vol. III (Вып. 3)/ уклад. М.А. Плавінскі, В.М. Сідаровіч. — Мінск: І.П. Логвінаў, 2008. — С. 77-88.
- Археалагічная навука: стан, метадалогія, перспектывы (да 100-годдзя Мінскага царкоўна-археалагічнага музея) // Беларускі гістарычны часопіс. — 2009. — №3.— С. 76—78 . (у сааўтарстве з В.В. Даніловічам).
- Агнішча с. 18, Адбойнік с. 21, Адціскальнік с.22, Аршанскія стаянкі с.62-63, Балашаўка с.83, Берагавая Слабада с. 101, Берасценава с. 102, Васілевічы с. 146-147, Вуглы с. 194, Гарадок с. 227-228 (сумесна з Н.М. Дубіцкай), Глівін с. 244-246 (сумесна з Г.В. Штыхавым), Гута с. 283-284, Днепра-данецкая культура (сумесна з У.Ф. Ісаенка), Днепра-дзяснінская культура с. 307, Замошша с.352-353, Камарын 5 с.402, Каралёва Слабада с. 424-425. // Археалогія Беларусі. Энцыклапедыя у двух тамах. Т.1. 2009.
- Новые результаты исследований днепро-донецкой культуры в междуречье Березины и Днепра) // МАБ. — 2010. — №18.— С. 161—169 .
- Перыядызацыя і храналогія днепра-данецкай культуры: праблемы і перспектывы вывучэння // Романовские чтения — 6 / Сборник статей международной научной конференции, Могилев. — 2010. — С. 53
- Лучын / І.М. Язэпенка, А.Р. Мітрафанаў // Археалогія Беларусі. Энцыклапедыя у двух тамах. — Мінск, 2011. — Т.2. — С. 30-31.
- Малыя Рагі // Археалогія Беларусі. Энцыклапедыя у двух тамах. — Мінск, 2011. — Т.2. — С. 59.
- Прорва / І.М. Язэпенка, М.М. Крывальцэвіч // Археалогія Беларусі. Энцыклапедыя у двух тамах. — Мінск, 2011. — Т.2. — С. 223-225.
- Таўстыкі // Археалогія Беларусі. Энцыклапедыя у двух тамах. — Мінск, 2011. — Т.2. — С. 348.
- Фонды археалагічныя / І.М. Язэпенка, Дубіцкая, А.У. Ільюцік, П.М. Кенька, М.В. Клімаў, А.А. Разлуцкая // Археалогія Беларусі. Энцыклапедыя у двух тамах. — Мінск, 2011. — Т.2. — С. 377
- Развитие материальной и духовной культуры неолитического населения Верхнего Поднепровья IV — III тыс. до н.э. (систематизация, классификация и интерпретация) // Основные итоги археологических исследований на территории Беларуси в 2006 — 2010 годах. — Минск, 2011. — С. 23 — 27.
- Праблемы музеефікацыі і захавання археалагічных помнікаў на тэрыторыі Гомельскага Палесся // Веснік БДУКіМ. — № 2 (16). —Мінск, 2011. — С. 129 — 135.
- Храналогія і перыядызацыя днепра-данецкай культуры ў Падняпроўі Беларусі // Na rubeieży kultur. Badania nad okresem neolitu I wczesną epoką brązu. — Białystok, 2011. — S. 103 — 108.
- Новые неолитические поселения Верхнего Поднепровья (по материалам исследований памятников Комарин 5, Нижняя Олба Гомельской области) // Романовские чтения — 8: сб. статей Международной науч. конференции. 24 ноября 2011 года. — Могилев: УО «МГУ им. А.А. Кулешова», 2012. — С. 61 — 62.
- Исследование новых поселений неолита — раннего периода бронзового века в Гомельском Поднепровье // Археологические исследования в Еврорегионе Днепр в 2011 г.: Научный ежегодник. — Чернигов: Десна-Полиграф, 2012. — С. 133 — 136.
- Збор крыніц навуковых археалагічных фондаў. Выпуск 1. Археалагічныя калекцыі І.І. Арцёменкі (1956 — 1981 гг.) / склад. А.А. Разлуцкая, І.М. Язэпенка, С.Д. Лысенка, С.С. Лысенка. — Мінск: Беларуская навука, 2013. — 223 с.: іл.
- Раскопкі на паселішчы каменнага веку Ніжняя Алба 1 (урочышча Лукошыніца) ў нізоўі р. Бярэзіна / І.М. Язэпенка, С.С. Юрэцкі // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. — Выпуск 24. — Мінск: Беларуская навука, 2013. — С. 323 — 328.
- Новые неолитические поселения днепро-донецкой культуры бассейна Верхнего Днепра (по материалам исследований Комарин 5 и Сведское 2) / И.Н. Езепенко,О.В. Вороненко // Актуальные проблемы социально-гуманитарных наук. — Сборник научных статей Международной научно-практической конференции, посвящённой 100-летию МГУ имени А.А. Кулешова. 18 — 19 апреля 2013 г. — Могилёв, 2013. — С. 43 — 45.
- Вывучэнне неалітычных паселішчаў левабярэжжа Дняпра ў 2012 годзе на тэрыторыі Рэчыцкага раёна Гомельскай вобласці / І.М. Язэпенка, А.В. Вараненка // Археологические исследования в Еврорегионе «Днепр» в 2012 году: Международный научный ежегодник. — Гомель, 2013. — С. 94 — 97.