Публикации 2013 г.

<< Вернуться в 2012 г.
19022012-2 Збор крыніц навуковых археалагічных фондаў. Выпуск 1. Археалагічныя калекцыі І.І.Арцёменкі (1956—1981 гг.) / А.А.Разлуцкая, І.М.Язэпенка, С.Д.Лысенка, С.С.Лысенка. Мн.: Беларуская навука, 2013. — 223 с.: іл.
Першы выпуск прысвечаны выдатнаму ўкраінскаму археолагу I.I.Арцёменку, інтарэсы якога былі цесна связаны са старажытнай гісторыяй Беларусі. У асноўным калекцыі, што прадстаўлены ў каталожнай частцы выдання, здабыты даследчыкам падчас палявых экспедыцый на тэрыторыі Гомельскай і Магілёўскай абласцей нашай краіны, а таксама Смаленскай і Бранскай абласцей Расіі. Гэтыя калекцыі ў значнай ступені знайшлі адлюстраванне ў навуковых публікацыях, але ілюстрацыйна яны найбольш поўна прадстаўлены ў прапануемым чытачу выданні, якое разлічана на археолагаў, гісторыкаў, краязнаўцаў і тых, хто цікавіцца першабытнай гісторыяй Беларусі, Украіны і Расіі.
19022012-2 Материалы и исследования по археологии России и Беларуси: Комплексное исследование и синхронизация культур эпохи неолита — ранней бронзы Днепровско-Двинского региона. — Санкт-Петербург: Издательство «Инфинити». 2012. — 220 с.
Сборник статей подготовлен творческим содружеством археологов России (г. Санкт-Петербург — Институт истории материальной культуры РАН, РПГУ им А.И. Герцена, Государственный Эрмитаж) и Беларуси (г.Минск — Институт истории НАНБ) по результатам комплексного исследования, проведенного совместно с представителями естественных наук (химиками, геохимиками, специалистами по радиоуглеродному датированию, палеозоологами) при поддержке международных проектов РГНФ№ 07-01-901 Оба/Б и № 10-01-005 5 За/м, БРФФИпроекты: Г-07Р-015 иГ-ЮР-055. Сборник содержит статьи ведущих специалистов России и Беларуси посвященные вопросам хронологии, реконструкции облика поселений и особенностей хозяйственной деятельности в неолите и раннем бронзовом веке лесной зоны Восточной Европы. Сборник предназначен научным сотрудникам, преподавателям ВУЗов, аспирантам и студентам исторических факультетов, учителям истории и всем интересующимся древней историей.
19022012-2 Віцязь С. П. Прусы і яцвягі ранняга сярэднявечча: этнакультурныя трансфармацыі ў Верхнім Панямонні / навук. рэд. С. Я. Расадзін. — Мінск: Беларуская навука, 2012. — 411 с. Табл. — 112. Мал. — 78. Бібліягр. — 814 наз.
У манаграфіі ахарактарызавана гісторыя вывучэння раннесярэднявечных (VIII—XI стст.) прусаў і яцвягаў, вылучаныя праблемы іх этнаніміі, паходжання, арэалаў распаўсюджання. Аргументавана канцэптуальнае палажэнне аб познім складанні яцвягаў (у разглядаемы перыяд) на аснове прускай культуры. Прыведзены звесткі аб адносінах (арэальных, этнічных, эканамічных, сацыяльных, палітычных) старажытных прусаў і яцвягаў да Верхняга Панямоння (на тэрыторыі Беларусі). Зроблена выснова аб пераважна канструктыўным узаемадзеянні прусаў / яцвягаў са славянскім насельніцтвам у рэгіёне. Вылучаны эканамічны і арганізацыйны падмурак гэтага ўзаемадзеяння — фарміраванне і сумеснае абслугоўванне Нёманскага гандлёвага шляху, якое ацэньваецца ў кантэксце міжцывілізацыйных адносін (Балтыя — Русь). На аснове атрыманых вынікаў сфармуляваны светапоглядныя палажэнні і прапанавана базавая ацэнка мясцовых палітычных падзей разглядаемага перыяду, пад уплывам якіх у рэгіёне адбывалася складанне ранніх форм дзяржаўнасці. Адрасуецца гісторыкам, выкладчыкам і студэнтам гуманітарнага профілю, краязнаўцам, усім, хто цікавіцца гісторыяй эпохі сярэднявечча.
19022012-2 Академик К.В. Горев : документы и материалы / Нац. акад. наук Беларуси [и др.] ; сост. Н. В. Токарев. — Минск : Беларус. навука, 2013. — 291 с. : ил. — (Люди белорусской науки).
В сборник включены документы и материалы, отражающие жизнь и деятельность государственного деятеля, ученого в области металловедения, президента Академии наук Белорусской ССР, академика К.В. Горева (1904—1998). Показана его научно-организационная деятельность на посту президента Академии наук БССР (1938—1947), работа К.В. Горева в Физико-техническом институте АН БССР, что позволяет осветить многие вопросы организации и развития советской науки. Основу сборника составили документы из государственных архивов Минска и Ташкента.Для всех, кто интересуется историей науки в Беларуси.
19022012-2 Динамика адаптивной изменчивости населения Беларуси / Л. И. Тегако [и др.]; НАН Беларуси, Ин-т истории. — Минск: Беларус. Навука, 2013. — 303 с. — ISBN 978-985-08-1541-5.
В монографии представлены результаты многолетних комплексных антропологических исследований древнего и современного населения Беларуси. При изучении древнего населения уделялось внимание палеодемографии и показателям экологического стресса. Данные рассмотрены на фоне эволюционных геоклиматических изменений окружающей среды. Результаты морфофункциональных исследований современного населения включают физическое развитие, конституциональные особенности, а также оценки уровня психофизиологической адаптации и стрессоустойчивости школьников и студентов Беларуси. Рассмотрено влияние биологических и социальных факторов на адаптацию детей и молодежи к условиям урбанизированного общества.
19022012-2 У выданні прадстаўлены навуковыя працы Ю. А. Заяца па даследаванні старажытнасцей VI—XIII стст. на тэрыторыі Цэнтральнай Беларусі, якія яшчэ не былі ўведзены ў навуковы зварот, а таксама артыкулы іншых даследчыкаў, прысвечаныя сярэдневяковай тэматыцы. У зборнік ўключаны таксама новыя матэрыялы з палявых даследаванняў 2009—2011 гг.Зборнік навуковых прац разлічаны на археолагаў, гісторыкаў, краязнаўцаў, музейных работнікаў, настаўнікаў і ўсіх тых, хто любіць старажытную гісторыю, цікавіцца матэрыяльнай і духоўнай культурай нашых далёкіх продкаў.
19022012-2 Паўстанне 1863—1864 гг.: вядомыя і невядомыя крыніцы беларускіх архіваў / А. Э. Фірыновіч. — Мінск: Беларус. навука, 2013. — 315 с.
У манаграфіі прааналізаваны працэс фарміравання дакументальнага корпусу публікацый па гісторыі паўстання 1863—1864 гг., праведзена класіфікацыя і відавая характарыстыка выяўленых у беларускіх архівасховішчах неапублікаваных крыніц аб падзеях 1863—1864 гг., створаны іх банк даных і акрэслены інфармацыйны патэнцыял.
Праца адрасуецца навукоўцам, даследчыкам, выкладчыкам, аспірантам, студэнтам і ўсім, хто цікавіцца мінулым Бацькаўшчыны.
19022012-2 Вялікі гістарычны атлас Беларусі. У 4 т. Т. 2. — Мн.: Белкартаграфія, 2013. — 347 с.
Другі том Вялікага гістарычнага атласа Беларусі прысвечаны гістарычнаму перыяду ад Люблінскай уніі 1569 г. да трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай у 1795 г. У гэты час лёс Беларусі быў шчыльна звязаны з лёсамі іншых народаў, што ўтварылі Рэч Паспалітую: літоўцаў, палякаў, украінцаў, а таксама яўрэяў, татар і шэрагу іншых этнічных меншасцяў. У рабоце над атласам выкарыстаны матэрыялы айчынных вучоных і спецыялістаў, а таксама ўлічаны вопыт даследчыў з суседніх краін.
19022012-2 Гісторыя беларускай дзяржаўнасці: матэрыялы навукова-практычнага семінара (Мінск, 26 сакавіка 2013 г.) / рэдкал.: У.Р. Гусакоў [і інш.]. — Мінск: Беларуская навука, 2013. — 199 с.
У выданні прадстаўлены матэрыялы арганізаванага Інстытутам гісторыі НАН Беларусі і грамадскім аб’яднаннем “Белая Русь” навукова-практычнага семінара “Гісторыя беларускай дзяржаўнасці”, які адбываўся ў г. Мінску 26 сакавіка 2013 г. Адрасавана шырокаму колу чытачоў (Спампаваць змест).
19022012-2 Крещение Руси в судьбах народов Беларуси, России и Украины: выбор цивилизационного пути: материалы Международной научной конференции, Минск, 6—7 июня 2013 г. /редкол.: В.Г. Гусаков [и др.]. — Минск: Издательство Белорусского Экзархата, 2013. — 315 с., [16] л. ил.
В сборник вошли материалы Международной научной конференции «Крещение Руси в судьбах народов Беларуси, России и Украины: выбор цивилизационного пути», которая состоялась в Минске 6 — 7 июня 2013 г. и была посвящена 1025-летию Крещения Руси. В представленных докладах нашли отражение генезис и развитие Православия на восточнославянских землях. Многие статьи раскрывают богатый опыт духовно-культурной жизни славянских народов в конце ХХ — начале ХХI столетия, взаимоотношений государства и Церкви, показывают важную роль христианских ценностей в жизни общества.
19022012-2 Разуванава, К.С. Беларускі інстытут гаспадаркі і культуры ў Заходняй Беларусі (1926 — 1936 гг.): манаграфія / К. С. Разуванава. — Мінск: Беларуская навука, 2013. — 247 с. : іл.
У манаграфіі праведзена сістэмнае даследаванне гісторыі ўзнікнення, дзейнасці, найбольш значных дасягненняў і абставін ліквідацыі Беларускага інстытута гаспадаркі і культуры (БІГіК) як самастойнай грамадскай арганізацыі; вызначана яго месца ў грамадска-палітычным жыцці Заходняй Беларусі; выяўлена роля асобных дзеячаў Інстытута ў выбары напрамкаў працы арганізацыі і іх уклад у яе найбольш адметныя дасягненні.Разлічана на гісторыкаў, выкладчыкаў гісторыі, студэнтаў гістарычных факультэтаў, можа быць карысна студэнтам гуманітарных спецыяльнасцей ВНУ і ўсім, хто цікавіцца гісторыяй Беларусі і Польшчы.
19022012-2 Молдова — Беларусь: исторический опыт взаимодействия / авт. коллектив: Вячеслав Степанов, Светлана Прокоп, Михаил Кошелев [и др.]; ред.: Татьяна Зайковская; Ин-т истории Нац. акад. наук Беларуси, Ин-т культурного наследия Акад. наук Молдовы. — К.: Б. и., 2012 (Tipogr. “Prag-3”). — 452 p.
В коллективной монографии представлено фундаментальное исследование молдавско-белорусских связей с древних времен до наших дней. История состоит из судеб отдельных людей, которые складываются в судьбу полиэтнических сообществ Молдовы и Беларуси. Наряду с освещением страниц прошлого авторы сосредоточили свое внимание на современных этнополитических процессах в двух независимых государствах: динамике национальной политики в области защиты прав и свобод национальных меньшинств, развития гражданского общества в лице белорусских организаций Молдовы и молдавских этнокультурных сообществ Беларуси. Отдельное внимание авторы уделили развитию культурной жизни двух диаспор, в том числе анализу поэтического наследия. Книга рассчитана на историков, этнологов, литературоведов, специалистов в области межэтнических отношений. Написанная доступным языком, монография найдет своего читателя среди студентов, педагогов, всех интересующихся историческим наследием Молдовы и Беларуси, современными межэтническими процессами.
19022012-2 Чикалова И.Р. Англоведение в императорской России в именах и публикациях (1801 — 1917). — СПб.: Алетейя, 2013. — 392 с.
Книга возвращает в интеллектуальное пространство мощный блок российского дореволюционного англоведения, демонстрирует масштаб и тематическое разнообразие англоведческого наследия, позволяет взглянуть на изданные в Российской империи труды глазами их современников. Раскрываются тематическая направленность и основные идеи как российских, так и переведенных на русский язык в период между 1801 и 1917 гг. работ англоведческого профиля британских, французских, немецких, швейцарских, бельгийских, американских исследователей — историков, правоведов, экономистов, политологов и социологов, а также критерии отбора зарубежных авторов для презентации их творчества русскоязычному читателю. Книга — дань заслуженного уважения ученым-англоведам, имена большинства которых оказались на долгие годы забыты. Для историков, культурологов, преподавателей и студентов гуманитарных специальностей, всех, интересующихся интеллектуальной культурой и историей России и Великобритании.
19022012-2 Людзі і ўлада Навагрудчыны: гісторыя ўзаемадзеяння: (да 500-годдзя надання Навагрудку прывілея на магдэбургскае права): зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; уклад.: А.А. Скеп’ян, В.В. Даніловіч, А.Б. Доўнар; рэдкал.: А.А. Каваленя [і інш.]. — Мінск: Беларус. навука, 2013. — 359 с.
Зборнік прысвечаны розным аспектам развіцця Навагрудскай зямлі і самога горада Навагрудка, змяшчае пашыраныя варыянты дакладаў, якія былі зачытаны на міжнароднай навуковай канферэнцыі. Галоўны блок артыкулаў прысвечаны розным аспектам гісторыі і культуры Навагрудчыны.
Разлічаны на прафесійных гісторыкаў, выкладчыкаў і ўсіх тых, хто цікавіцца рэгіянальнай гісторыяй Беларусі.
Актуальные вопросы антропологии: Сборник научных трудов. — Вып. 8. — Минск: Беларус. навука, 2013. — 512 с.
2013 г. объявлен Президентом Республики Беларусь годом экологической культуры и охраны окружающей среды в странах СНГ. В связи с этим в сборнике на первый план вынесены работы белорусских и зарубежных ученых, посвященные экологии человека, а также рассмотрены результаты региональных антропологических исследований. Представляет интерес для антропологов, философов, криминалистов, биологов, медиков, историков, этнографов и других специалистов, интересующихся проблемами человека. Актуальные вопросы антропологии № 8 / Скачать.
19022012-2 Мядзведзева, В. У. Касцярэзная вытворчасць Полацкай зямлі ІХ—ХІІІ стст. / В. У. Мядзведзева; Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі. — Мінск: Беларус. навука, 2013. — 236 с. : іл.
У манаграфіі на коле шырокіх археалагічных крыніц са шматлікіх помнікаў з тэрыторыі Полацкай зямлі ІХ—ХІІІ стст. усебакова характарызуецца касцярэзная вытворчасць (сыравіна, тэхналогія апрацоўкі і тэхніка вырабу прадметаў, тыпалогія, храналогія, асартымент касцяных вырабаў, касцярэзныя майстэрні і інш.), а таксама яе роля ў жыцці тагачаснага насельніцтва. Кніга разлічана на археолагаў, гісторыкаў, этнографаў, краязнаўцаў і ўсіх тых, хто цікавіцца сярэднявечнай гісторыяй Беларусі.
19022012-2 Гістарычна-археалагічны зборнік. Выпуск 28. — Мінск: Беларус. навука, 2013. — 311 с.
Інстытут гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі працягвае выданне “Гістарычна-археалагічнага зборніка”. У гэтым выпуску змешчаны артыкулы гісторыкаў і археолагаў краіны, прысвечаныя актуальным праблемам айчыннай гісторыі і метадалогіі гістарычных даследаванняў (раздзелы «Метадалогія гісторыі», «Археалогія»). Таксама друкуюцца матэрыялы, якія ўтрымліваюць вынікі навуковых даследаванняў супрацоўнікаў Інстытута гісторыі за 2011—2012 гг. (раздзелы «Гісторыя», «Хроніка»). Выданне прысвечана 75-годдзю з дня нараджэння М.С. Сташкевіча (раздзел «Памяці М.С.Сташкевіча». Выданне разлічана на настаўнікаў, прафесійных вучоных-гісторыкаў, студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў, творчую інтэлігенцыю, шырокае кола чытачоў, неабыякавых да айчыннай гісторыі; рэкамендуецца для выкарыстання ў навукова-даследчай працы і вучэбным працэсе.
19022012-2 Соловьянов, А.П. Социальная защита несовершеннолетних в БССР (1921—1930 гг.) / А. П. Соловьянов; науч. ред. В. К. Коршук. — Минск : Беларус. навука, 2013. — 203 с.
В монографии дается комплексная характеристика ключевых направлений деятельности государственных и общественных организаций по социальной защите наиболее нуждающихся категорий подрастающего поколения в БССР на протяжении 1920-х гг. Адресуется исследователям, преподователям, аспирантам, студентам исторических факультетов и всем тем, кто интересуется историей этого периода.
19022012-1 Соловьянов, А.П. Социальная защита несовершеннолетних в БССР (1921—1930 гг.) / А. П. Соловьянов; науч. ред. В. К. Коршук. — Минск : Беларус. навука, 2013. — 203 с.
В монографии дается комплексная характеристика ключевых направлений деятельности государственных и общественных организаций по социальной защите наиболее нуждающихся категорий подрастающего поколения в БССР на протяжении 1920-х гг.Адресуется исследователям, преподавателям, аспирантам, студентам исторических факультетов и всем тем, кто интересуется историей этого периода.
19022012-2 Саливон, И.И. Физический тип древнего населения Беларуси / И.И. Саливон, О.В.Марфина. — Минск : Беларус. навука, 2013. — 137 с.
В монографии рассматривается история развития антропологических исследований костных останков населения, обитавшего на территории Беларуси в течение последнего тысячелетия (II тыс. н.э.). Описаны методы реконструкции физического типа населения разных исторических периодов. В книге представлены фотографии воссозданного облика людей, живших в разные исторические периоды на территории Беларуси, а также антропологических типов древнего населения и встречавшихся среди него некоторых аномалий и патологических изменений костной системы.Книга может быть интересна представителям разных специальностей — историкам, антропологам, биологам, медикам, педагогам, студентам и школьникам, а также любому читателю, желающему узнать, как антропологические методы позволяют восстановить облик наших древних предков.

<< Вернуться в 2012 г.