Department of archeology of the Middle ages and Modern times

In the composition Centre of archeology of Belarus.

The department was formed in 2013 on the basis of the department of archaeology of the Middle Age period.
Kontakt: Institute of History of the National Academy of Sciences of Belarus, 220072, Minsk,
str. Akademicheskaya, 1.
E-mail: andvoitehovich72@gmail.com

Head of the department:
Candidate of Historical Sciences, assistant professor
Andrei V. Voitekhovich

The staff members of the department include:
– Vadim I. Koshman, PhD, leading researcher;
– Marat V. Klimov, PhD, assist. prof., senior researcher;
– Ivan I. Spirin, PhD, senior researcher;
– Sergei D. Dernovich, researcher;
– Pavel M. Kenko, researcher;
– Anna G. Timofeenko, researcher;
– Tatyana A. Nekljudova, researcher; 		– Uladzislau S. Krumpleuski, researcher:
– Anna S. Yaskovich, researcher;
– Alexander A. Kunash, researcher;
– Olga A. Drevila, researcher;
– Darja A. Fedoruk, junior researcher;
– Daria S. Logvinova, junior researcher;
– Sofia A. Dancova, junior researcher.


The main directions of scientific research of the department:

  • • archaeological investigations and excavation of sites of the Middle Ages and Modern History;
  • • cultural and chronological identii cation of the archaeological artefacts of the Middle Ages and the Modern History;
  • • ethnic history of Belarusian territories on the basis of archaeological sources;
  • • social and economic development of the Old Rus’ princedoms in Belarusian territories during the Middle Ages and the Modern History on the basis of archaeological data;
  • • details of systems of settlements, material and spiritual culture of the population of the Belarusian territories during the Middle Ages and the Modern History on the basis of archaeological data;
  • • carrying out archaeological research in construction areas; inventory and development of zones of protection of the archaeological sites which have been included in the List of the Historical and Cultural Values of the Republic of Belarus.

The major results of scientific researches of the department:

  • • presentation of the history of the ancient Belarusian urban places such as Polotsk, Lukoml, complex on the River Menka, Turov, Pinsk, Brest and the castles of Hlusk and Svisloch, their topography, houses-dwelling, features of the material and spiritual culture on the basis of the analysis of archaeological and written sources;
  • • development of ethnic history of Northern, Central and Southern Belarus, approval of the thesis about synchronous formation of the Kryvichy and the Dregovichy;
  • • definition of inl uential features of population settlement patterns of the Middle Ages and the Modern History, their stages and discovery of connection with the volosts of the Grand Duchy of Lithuania;
  • • scientific presentation of archaeological artefacts reflecting daily life of the medieval population of the Belarusian territories.

The major products of the department have found reflection in a number of scientific articles, as well as in monographs:

Лепельскі край: гісторыя, культура, людзі: зб. навук. арт. па выніках IX навук.-практ. канф. «Лепельскія чытанні» (15–16 кастр. 2021 г.) / Нац. акад, навук Беларусі, Ін-т гісторыі ; уклад., навук. рэд. М. В. Клімаў. — Мінск: Беларуская навука, 2023. — 297 с. (Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі)
Зборнік працягвае серию выданняў, такіх як зборнікі артыкулаў «Лепельскія чытанні», «Лепельшчына», прысвечаных археалогіі, гісторыі, этналогіі і культуры Лепельскага краю. Артыкулы, змеіпчаныя ў зборніку, адлюстроўваюць даследаванні ўдзельнікаў IX навукова-практычнай канферэнцыі «Лепельскія чытанні», што адбылася 15–16 кастрычніка 2021 г. Выданне будзе карысным навукоўцам, краязнаўцам, настаўнікам школ і ўсім, хто цікавіцца гісторыка-культурнай спадчынай Беларусі (Спампаваць змест).
Матэрыялы па археалогіі Беларусі / Гал. рэд.: В.М. Ляўко. — Вып. 32. — Мінск: Беларуская навука, 2022. — 253 c.
У чарговым выданні Інстытута гісторыі НАН Беларусі прадстаўлены навуковыя артыкулы і матэрыялы, прысвечаныя палявым палявым дасдедаванням археалагічных помнікаў перыяду каменнага і бронзавага вякоў, жалезнага веку, Сярэдневякоўя, Новага і Навейшага часу. Зборнік навуковых прац разлічаны на археолагаў, гісторыкаў, краязнаўцаў, музейных работнікаў, настаўнікаў і ўсіх тых, хто любіць старажытную гісторыю, цікавіцца матэрыяльнай і духоўнай культурай нашых далёкіх продкаў.
Расонскі край: гісторыя, культура, людзі: да 100-годдзя з дня нараджэння П. М. Машэрава : зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; навук. рэд. М. В. Клімаў. — Мінск : Беларуская навука, 2020. — 227 с. : іл. — (Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі).
У зборніку разгледжаны пытанні, звязаныя з археалогіяй і гісторыяй г.п. Расоны і Расонскага краю ад старажытнасці да нашых дзён. Змешчаны апошнія вынікі археалагічных і этналагічных даследаванняў на тэрыторыі Расоншчыны. Асобна ў зборніку прадстаўлены тэма жыцця і дзейнасці П. М. Машэрава, а таксама падзеі Вялікай Айчыннай вайны. Разлічана на навукоўцаў, краязнаўцаў, настаўнікаў школ і працаўнікоў культуры. Выданне карысна ўсім тым, хто цікавіцца культурна-гістарычнай спадчынай нашай краіны і вывучае рэгіянальную гісторыю.
Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Даследаванне беларускіх старажытнасцей (да 80-годдзя з дня нараджээння) / Гал. рэд.: В.М. Ляўко. — Вып. 31. — Мінск: Беларуская навука, 2020. — 219 c.
У чарговым выданні Інстытута гісторыі НАН Беларусі прадстаўлены навуковыя артыкулы па праблемах методыкі даследаванняў, вывучэння асобных помнікаў розных эпох, а таксама матэрыялы і звесткі аб палявых працах на археалагічных аб’ектах Беларусі. Зборнік навуковых прац разлічаны на археолагаў, гісторыкаў, краязнаўцаў, музейных работнікаў, настаўнікаў і ўсіх тых, хто любіць старажытную гісторыю, цікавіцца матэрыяльнай і духоўнай культурай нашых далёкіх продкаў.
Лысенко, П.Ф. Материальная культура городов Туровской земли (Х–ХIII вв.) / П. Ф. Лысенко ; Национальная академия наук Беларуси, Институт истории. — Минск: Беларуская навука, 2020. — 179 с.
Монография обобщает материалы по экономическому развитию древнейших городов Туровской земли в Х–ХIII вв., выявленные археологическими исследованиями центральной и южной Беларуси (Туров, Пинск, Берестье, Давыд-Городок, Клецк, Слуцк, Рогачёв, Мозырь). Многолетние исследования широкой площадью создали новую убедительную базу для высокой оценки уровня экономического развития южных и центральных районов современной Беларуси, ставшей основой политического, социального и культурного развития Туровской земли. Предназначена научным сотрудникам, преподавателям и студентам учреждений высшего образования, всем интересующимся историей Беларуси.
Войтехович, А.В. Погребальный обряд населения Полоцкой земли в Х-ХII вв. / А. В. Войтехович; Нац. акад. наук Беларуси, Ин-т истории. — Минск: Беларуская навука, 2019. — 269 с.
В монографии рассматриваются погребальные традиции населения Полоцкой земли в раннем средневековье. Основным источником исследования являются материалы археологических раскопок курганных могильников и первых храмов. Показаны различные аспекты обряда кремации и ингумации, затрагиваются вопросы соотношения языческого и христианского мировоззрения, классифицируется погребальный инвентарь. Особое внимание уделяется взаимосвязи форм погребального обряда с социально-политическими и идеологическими сдвигами, которые происходили на территории Полоцкой земли в Х–ХII вв. Рассчитана на археологов, историков, краеведов, музейных работников, учителей и всех тех, кто любит древнюю историю и интересуется материальной и духовной культурой наших предков.
Клімаў, М. В. Археалагічны комплекс Лучна-1 у акрузе Полацка (ХІ–ХVІ стст.) / М. В. Клімаў. — Мінск: Беларуская навука, 2019. — 567 с.
Манаграфія прысвечана вынікам даследаванняў помніка Лучна-1 у акрузе Полацка, які з XI па XVI ст. уключаў комплексы феадальных сядзіб (I, II, III) і грунтавых могільнікаў (I, II). Асобна адлюстраваны пытанні развіцця матэрыяльнай культуры, сацыяльных адносін феадальнага грамадства ХІ-ХVІ стст. Даследаванне дазваляе дапоўніць уяўленне аб гісторыі Полацка і яго акругі. Разлічана на прафесійных археолагаў, этнолагаў, гісторыкаў, выкладчыкаў ВНУ.
Ганецкая, I.У. Глускі замак у святле археалагічных даследаванняў і пісьмовых крыніц / I. У. Ганецкая. — Мінск: Беларуская навука, 2018. — 415 с.
У кнізе асвятляюцца розныя аспекты гісторыі Глускага замка. На аснове аналізу археалагічных матэрыялаў і сведчанняў пісьмовых крыніц замак паказаны як складаная шматфункцыянальная сістэма. Разлічана на археолагаў, гісторыкаў, выкладчыкаў, а таксама краязнаўцаў і ўсіх, хто цікавіцца гісторыяй Беларусі.
Лысенко, П.Ф. Древний Пинск: XI–XIII вв. – Пинск: Пинская региональная типография, 2017. – 174 с.: ил. – (3-е издание доп.).
В книге рассматриваются происхождение названия города Пинска, время его первого летописного упоминания. По летописным сообщениям излагается его политическая история. По материалам археологических исследований определяется его историческая топография, планировка, застройка, реконструируется внешний вид города и занятия населения. Написана в популярной форме, хорошо иллюстрирована. Рассчитана на широкого читателя.
05032014-1 Штыхаў, Г.В. Узнікненне Лагойска : гісторыка-археалагічны нарыс / Г.В.Штыхаў. – Мінск : Беларуская навука, 2015. – 106 с.
У кнізе на падставе пісьмовых і археалагічных крыніц прадстаўляецца гісторыя Лагойска, які ўпершыню ўзгаданы ў 1078 г., аднаго з старажытнейшых усходнеславянскіх гарадоў на тэрыторыі Беларусі. Аўтарам падрабязна ахарактарызавана гісторыя вывучэння помніка, яго знешнеэканамічныя сувязі, пададзены разгляд матэрыяльнай і духоўнай культуры яго жыхароў. У рабоце прадстаўлены аналіз матэрыялаў з раскопак курганных могільнікаў Лагойшчыны, якія ажыццяўляліся ў ХІХ ст. братамі Тышкевічамі, а таксама матэрыялы вывучэння археалагічнага комплексу на р. Лагазінка.
Адрасавана археолагам, гісторыкам-медыявістам, аматарам гісторыі.
Штыхов Г.В. Лукомль: археологический комплекс железного века и средневековья. — Минск: Беларус. навука, 2014 . — 167 с.
Вверх