Лакіза Вадзім Леанідавіч

Дырэктар Інстытута гісторыі НАН Беларусі
кандыдат гістарычных навук, дацэнт

Навуковы кіраўнік падпраграмы «Гісторыя» дзяржаўнай праграмы навуковых даследаванняў «Грамадства і гуманітарная бяспека беларускай дзяржавы» на 2021–2025 гг.

Тэл.: (+375 17) 379-18-34 (прыёмная)
E-mail: ii@history.by

Родился 28.07.1970 г. в д. Явор Дятловского р-на Гродненской обл. В 1987 г. закончил СШ д. Хвиневичи Дятловского р-на, в 1992 г. — исторический факультет Гродненского государственного университета им. Я. Купалы. В 1994–1997 гг. учился в очной аспирантуре Института истории НАН Беларуси по специальности «археология». В 2004 г. защитил кандидатскую диссертацию на тему «Культурна-храналагічная ідэнтыфікацыя старажытнасцей ранняга і сярэдняга перыядаў бронзавага веку Беларускага Панямоння» по специальности 07.00.06 — «археология» (науч. рук. — М.М. Чернявский). В 2012 г. присвоено ученое звание доцента по специальности «археология».

— Являлся делегатом 1 Съезда учёных Республики Беларусь (2007 год), делегатом V Всебелорусского народного собрания (2016 год), делегатом 2 Съезда учёных Республики Беларусь (2007 год).
— Являлся кандидатом в депутаты Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь шестого созыва по Калиновскому избирательному округу № 108 г. Минска (2016 год)
— Участвовал в подготовке Указа Президента Республики Беларусь № 485 от 14 декабря 2015 г. «Аб удасканаленні аховы археалагічных аб’ектаў і археалагічных артэфактаў», «Кодекса Республики Беларусь о культуре», постановлений Совета Министров Республики Беларусь и НАН Беларуси.
— Заместитель научного руководителя подпрограммы научных исследований на 2016–2020 гг. «История и культура».
Учёный секретарь Совета Д01.40.01 по защите диссертации на соискание ступени доктора исторических наук при Институте истории НАН Беларуси.

Трудовая деятельность:
В 1992–1994 гг. работал учителем истории в Новоельнянской СШ и СШ № 1 г. Дятлово. С 1998 г. работает в Институте истории НАН Беларуси — младшим (1998–2001 гг.), научным (2001–2006 гг.), старшим научным сотрудником (2006–2007), заведующим отделом археологии первобытного общества (апрель 2007 г. — апрель 2013 гг.). С 2012-2020 гг. — заместитель директора по научной работе. С 7 декабря 2020 г. — Директор Института истории НАН Беларуси.
Подготовил 1 кандидата исторических наук.

Научные награды:
● Лауреат персональной надбавки Президента Республики Беларусь за достижения в науке за 2008 год; ● Награжден Почетной грамотой Министерства культуры Республики Беларусь (2009); ● Дипломом НАН Беларуси как победитель конкурса в номинации лучший инновационный проект (2010); ● Благодарностью Министерства культуры Республики Беларусь (2011); ● Грамотой Синода Белорусского Православной Церкви (2013); ● Почетной грамотой Министерства информации Республики Беларусь (2014 год); ● Дипломом НАН Беларуси — ТОП-10 результатов деятельности учёных Национальной академии наук Беларуси в области фундаментальных и прикладных исследований за 2014 год (2015); ● Почётной грамотой Главного управления идеологической работы, культуры и по делам молодёжи Гродненского областного исполнительного комитета (2015); ● Дипломом НАН Беларуси — ТОП-10 результатов деятельности учёных Национальной академии наук Беларуси в области фундаментальных и прикладных исследований за 2015 год (2016); ● Грамотой Министерства культуры Республики Беларусь (2016); ● Благодарственным письмом Председателя Минского городского исполнительного комитета А.В. Шореца (2016); ● Почётной грамотой НАН Беларуси (2017); ● Почетной грамотой Министерства образования и науки Республики Казахстан (27.2.2018 г.); ● Памятным знакам «У гонар 90-годдзя Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі” (05.12.2018 № 55); ● Ганаровая грамата Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Янкі Купалы (2019 г.); ● Почётная грамота Исторического факультета Московского государственного университета им. М.В. Ломоносова (2019 г.); ● Нагрудны знак адзнакі імя У.М. Ігнатоўскага Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2020 г.); ● Медаль Белорусского фонда мира “Заслуженный миротворец” (удостоверение от 03 августа 2021 г.); ● Прафсаюзны знак пашаны (удостоверение от 03 августа 2021 г.); ● Ганаровая грамата Прэзідыума аб’яднанага прафсаюзнага камітэта аб’яднанай наліновай прафсаюзнай арганізацыі работнікаў НАН Беларусі “за шматгадовую добрасумленную працу, значны ўклад у развіццё сацыяльнага партнёрства”. Пастанова ад 20.01.2022 г. № 12.; ● Почетная грамота Дятловского районного исполнительного комитета “За достижения в научно-исследовательской деятельности, личный вклад в сохранение исторической памяти белорусского народа, организацию и проведение в Дятловском районе мероприятий областного и республиканского уровней”, сентябрь 2023 г.; ● Грамата Цэнтральнага камітэта Беларускага прафесійнага саюза работнікаў адукацыі і навукі за высокія паказчыкі развіцця сацыяльнага партнёрства, садзейнічанне прафсаюзу ў рэалізацыі праграм яго дзейнасці; ● Премия НАН Беларуси за цикл работ «Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі», декабрь 2023 г.

Государственные награды:
Ганаровая грамата Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь — за плённую навукова-арганізацыйную дзейнасць, значны ўклад у развіццё гістарычнай навукі, захаванне і папулярызацыю археалагічнай спадчыны (Пастанова Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 21 чэрвеня 2019 г. № 410); Лаўрэат Спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь дзеячама культуры і мастацтва — за самаадданую працу па захаванні гістарычнай памяці беларускага народа, стварэнне археалагічнага музея пад адкрытым небам у Белавежскай пушчы (Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, 29.12.2020 г. № 499).

Научно-педагогическая деятельность:
В 1996 г. работал по совместительству ассистентом, а в 1997 г. — преподавателем кафедры истории славянских государств в Гродненском государственном университете им. Я. Купалы. В 2011/2012 учебном году работал по совместительству в Белорусском государственном педагогическом университете на должности доцента кафедры политологии и права. В 2012/2013 учебном году работал по совместительству в Минском государственном лингвистическом университете на должности доцента кафедры политологии и международных отношений.
Сотрудничает с историческими факультетами Брестского, Гродненского и Белорусского государственных университетов, организовывал и руководил археологическими практиками студентов: ГрГУ им. Я. Купалы (1995–1997, 1998–2002, 2008, 2009 гг.), БГУ (2004, 2005, 2008, 2009 гг.), БрГУ им. А. Пушкина (2007–2012 гг.).
Научный руководитель аспирантов очной формы обучения О.И. Ткачёва, С.Б. Линевича, С.С. Юрецкого (по специальности 07.00.06 — археология).
В 2013 и 2014 г. председатель Государственной экзаменационной комиссии в Могилёвском государственном университете им. А. Кулешова, 2020 г. — в Белорусском государственном педагогическом университете им. М. Танка и Институте подготовки научных кадров НАН Беларуси, в 2021 г. — в Гродненском государственном университете им. Я. Купалы.

Сфера научных интересов:

  • Научная деятельность связана с изучением древностей каменного, бронзового и раннего железного веков, материальной и духовной культуры первобытного населения Беларуси, разработками вопросов хронологии и периодизации древней истории Беларуси, проведением полевых исследований и спасательных раскопок, практическим использованием историко-культурного наследия.
  • Проводит полевые исследования на территории Северо-Западной Беларуси. Выявил и обследовал свыше 200 памятников. Осуществил раскопки более чем 50 памятников археологии в бассейнах рек Нёман, Котра, Щара, Чёрная Ганьча, Лесная Правая и др., организовал и провёл работы по сохранению археологического наследия в зонах строительства Августовского и Огинского каналов, Гродненской ГЭС, Белорусской АЭС и других зонах новостроек.
  • Впервые для позднего неолита и бронзового века Белорусского Понеманья выделил новые культурные образования: группу памятников типа Бершты-Русаково и Подгорновскую группу памятников круга культуры шнуровой керамики, нёманскую и верхненёманскую (русаковичскую) группы памятников тштинецкого культурного круга.

  • Публикации:

    Автор свыше 200 публикаций: 1 монографии; 13 разделов в 8 коллективных научных изданиях; 1 автореферата; 1 фотоальбома, 1 научно-популярного, 1 справочно-информационного и 5 научно-информационного издания (в соавторстве); свыше 120 научных статей и материалов конференций, которые напечатаны в Беларуси, России, Украине, Польше, Литве; 58 статей специализированного научного издания «Археалогія Беларусі: энцыклапедыя»; свыше 40 энциклопедических статей; 6 раздзелов в книгах «Памяць»; более 30 научно-популярных статей. В том числе:

    Монография:

  • Лакіза В.Л. Старажытнасці позняга неаліту і ранняга перыяду бронзавага веку Беларускага Панямоння. — Мн.: Беларуская навука, 2008. — 343 с.

  • Массово-политическое издание

  • Прокуратура Беларуси. 100 лет : история и современность / авторы текста, составители : Г. И. Дыско, В.Л. Лакиза, А. Е. Курчак [и др.] ; под. общ. ред. А. И. Шведа. — Минск : Беларусь, 2022. — 255 с.

  • Учебное издание

  • Василевич Г.А., Лакиза В.Л. Лукьянов А.С., Ванина О.В. Я — гражданин Республики Беларусь / Пособие для учащихся учреждений общего среднего образования (с электронными приложениями). — Минск: “Адукацыя і выхаванне”, 2022. — 144 с.
  • История Союзного государства. Учебное пособие для высших учебных заведений / Отв. ред. С.Л. Кандыбович, О.В. Солопова, Д.А. Андреев, В.В. Данилович, В.Л. Лакиза, А.Г. Кохановский, И.В. Жилинская. — М.: Студия «Этника» (ИП Трошков А.В.), 2023. — 284 с.

  • Научные коллективные издания:

  • Інстытут беларускай культуры: 1922–1928 гг. / У. Р. Гусакоў [і інш.]; рэдкал.: У. Р. Гусакоў [і інш.]; Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі. — Мінск: Беларуская навука, 2022. — 223 с. : іл.
  • Разделы в коллективных изданиях: 

  • Акадэмічная гуманітарыстыка: важнейшыя вынікі 2022 года / А.А. Каваленя [і інш.]; Нац. акад. навук Беларусі, Аддз-не гуманітар. навук і мастацтваў. — Мінск: Беларуская навука, 2023. — 240 с. (у сааўтарстве раздзел «Важнейшыя дасягненні і распрацоўкі вучоных Інстытута гісторыі НАН Беларусі». — С. 11–65)
  • Акадэмічная гуманітарыстыка: важнейшыя вынікі 2021 года / А.А. Каваленя [і інш.]; Нац. акад. навук Беларусі, Аддз. гуманітар. навук і мастацтваў. — Мінск: Беларуская навука, 2022. — 221 с.: іл. (у сааўтарстве раздзел «Важнейшыя дасягненні і распрацоўкі вучоных Інстытута гісторыі НАН Беларусі», с. 8–42)
  • Абухоўскі В.С., Лакіза В.Л. Археалагічныя помнікі беларускай часткі Аўгустоўскага канала // Августовский Канал и современый экотуризм. — Пултуск — Минск — Гродно, 2008. — С. 131–148.
  • Лакиза В.Л., Медведев А.М. Происхождение белорусов. Заселение территории Беларуси // Беларусь: Народ. Государство. Время / Нац. Акад. Наук Беларуси, Ин-т истории; редкол.: А.А. Коваленя [и др.]. — Минск: Беларус. Навука, 2009. — 879 с.: ил. — С. 13–23.
  • Лакиза В.Л. У организационных истоков археологической науки (1919–1944 гг.) // Институт истории Национальной академии наук Беларуси (1929–2009 гг.) / А.А. Коваленя (рук.) [и др.]; Нац. акад. наук Беларуси, Ин-т истории. — Минск: Беларус. Навука, 2009. — 628 с. — С. 215–229.
  • Лакіза В.Л. Гісторыя археалагічных даследаванняў // Белавежская пушча: вытокі запаведнасці, гісторыя і сучаснасць / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; В.Г. Белявец [і інш.]; рэдкал.: А.А. Каваленя (старш.) [і інш.]. — Мінск: Беларус. Навука, 2009. — 455 с. — С. 14–23.
  • Лакіза В.Л. Археалагічны комплекс каля в. Вілы // Белавежская пушча: вытокі запаведнасці, гісторыя і сучаснасць / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; В.Г. Белявец [і інш.]; рэдкал.: А.А. Каваленя (старш.) [і інш.]. — Мінск: Беларус. Навука, 2009. — 455 с. — С. 23–28.
  • Лакіза В.Л. Археалагічны комплекс каля в. Селішча Малое // Белавежская пушча: вытокі запаведнасці, гісторыя і сучаснасць / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; В.Г. Белявец [і інш.]; рэдкал.: А.А. Каваленя (старш.) [і інш.]. — Мінск: Беларус. Навука, 2009. — 455 с. — С. 29–33.
  • Лакіза В.Л. Паселішча Камянюкі 6-Студэнцкая гара // Белавежская пушча: вытокі запаведнасці, гісторыя і сучаснасць / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; В.Г. Белявец [і інш.]; рэдкал.: А.А. Каваленя (старш.) [і інш.]. — Мінск: Беларус. Навука, 2009. — 455 с. — С. 39–41.
  • Лакіза В.Л. Неаліт і бронзавы век // Белавежская пушча: вытокі запаведнасці, гісторыя і сучаснасць / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; В.Г. Белявец [і інш.]; рэдкал.: А.А. Каваленя (старш.) [і інш.]. — Мінск: Беларус. Навука, 2009. — 455 с. — С. 61–73.
  • Лакіза В.Л., Белявец В.Г., Калечыц А.Г. Рэестр археалагічных помнікаў каменнага, бронзавага і жалезнага вякоў Нацыянальнага парку “Белавежская пушча” // Белавежская пушча: вытокі запаведнасці, гісторыя і сучаснасць / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; В.Г. Белявец [і інш.]; рэдкал.: А.А. Каваленя (старш.) [і інш.]. — Мінск: Беларус. Навука, 2009. — 455 с. — С. 355–363.
  • Беларусь: страницы истории / Нац. акад. наук Беларуси, Ин-т истории; редсовет А.А. Коваленя [и др.]. — Минск: Беларус. навука, 2011. — 408 с. (в составе авторского коллектива научно-популярного издания).
  • Лакіза В.Л. Вытокі: Навагрудак на археалагічнай карце Беларусі // Гісторыя Навагрудка — з глыбінь вякоў да нашых дзён = История Новогрудка — из глубин веков до наших дней [М. П. Касцюк і інш.], рэд. кал.: М. П. Касцюк (гал. рэд.). — Мінск: Белстан, 2014. — С. 12–53. (592 с.: мал.) — 6 д.а.
  • Беларусь: страницы истории / НАН Беларуси, Институт истории; редсовет А.А.Коваленя и др. — Social sciences academic press (China), 2016. — 380 с. (на китайском языке)
  • Акадэмічная гуманітарыстыка: важнейшыя вынікі 2016 года / Нац. акад. навук Беларусі, Аддз-не гуманітар. навук і мастацтваў ; А.А. каваленя [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 2017. — 188 с. (в соавторстве раздзел «Важнейшие достижения ученых Института истории НАН Беларуси», с. 63–105)
  • Акадэмічная гуманітарыстыка: важнейшыя вынікі 2017 года / А.А. каваленя [і інш.]; Нац. акад. навук Беларусі, Аддз. гуманітар. навук і мастацтваў. — Мінск : Беларуская навука, 2018. — 207 с. (у сааўтарстве раздзел «Важнейшыя дасягненні вучоных Інстытута гісторыі НАН Беларусі», с. 92–119)
  • Беларусь: страницы истории / НАН Беларуси, Институт истории; редсовет А.А.Коваленя и др. — Belarus: pages of history / National Academy of Sciences of Belarus, Institute of History. — Minsk: “Belaruskaya navuka”, 2018. — 408 p. (на английском языке)
  • Лакиза, В.Л. Историография и источники / В.Л. Лакиза, А.Н. Белицкая, Е.Ф. Касюк, О.Н. Левко, В.Ф. Голубев, Д.В. Карев // История белорусской государственности. В 5 т. Т. 1: Белорусская государственность: от истоков до конца XVIII в. / А.А. Коваленя [и др.]; редкол.: А.А. Коваленя [и др.]; Нац. акад. наук Беларуси, Ин-т истории. – Минск: Беларуская навука, 2018. — С. 14–55.
  • Лакиза, В.Л. Этапы освоения территории Беларуси в первобытное время / В.Л. Лакиза, А.В. Колосов, Е.Г. Калечиц, А.М. Медведев // История белорусской государственности. В 5 т. Т. 1: Белорусская государственность: от истоков до конца XVIII в. / А.А. Коваленя [и др.]; редкол.: А.А. Коваленя [и др.]; Нац. акад. наук Беларуси, Ин-т истории. – Минск: Беларуская навука, 2018. — С. 59–104.
  • Акадэмічная гуманітарыстыка: важнейшыя вынікі 2018 года / А.А. Каваленя [і інш.]; Нац. акад. навук Беларусі, Аддз. гуманітар. навук і мастацтваў. — Мінск : Беларуская навука, 2019. — 218 с. (у сааўтарстве раздзел «Важнейшыя дасягненні і распрацоўкі вучоных Інстытута гісторыі НАН Беларусі», с. 26–77)
  • Акадэмічная гуманітарыстыка: важнейшыя вынікі 2019 года / А.А. Каваленя [і інш.]; Нац. акад. навук Беларусі, Аддз. гуманітар. навук і мастацтваў. — Мінск : Беларуская навука, 2020. — 227 с. (у сааўтарстве раздзел «Важнейшыя дасягненні і распрацоўкі вучоных Інстытута гісторыі НАН Беларусі», с. 25–79)
  • История белорусской государственности. В 5 т. Т. 5. Национальная государственность на переломе эпох (вторая половина ХХ — начало ХХI в.) / А.А. Коваленя [и др.]; отв. ред. тома Н. В. Смехович; Нац. акад. наук Беларуси, Ин-т истории. — Минск: Беларуская навука, 2020. — 759 с.: ил.
  • Акадэмічная гуманітарыстыка: 2016–2020 гады. Важнейшыя вынікі дзяржаўнай праграмы навуковых даследаванняў “Эканоміка і гуманітарнае развіццё беларускага грамадства” / А.А. Каваленя [і інш.]; Нац. акад. навук Беларусі, Аддз. гуманітар. навук і мастацтваў. — Мінск : Беларуская навука, 2021. — 278 с. (у сааўтарстве раздзел «Важнейшыя дасягненні і распрацоўкі вучоных Інстытута гісторыі НАН Беларусі», с. 21–66)

  • Автореферат:

  • Лакіза В.Л. Культурна-храналагічная ідэнтыфікацыя старажытнасцей ранняга і сярэдняга перыядаў бронзавага веку Беларускага Панямоння. Аўтарэф. дыс. . . канд. гіст. навук: 07.00.06. Мінск, 2004. — 22 с.

  • Фотоальбом:

  • Лакіза В.Л. Зубры-археолагі. Яшчэ да нашай эры… // Зямля сілы. Белавежская пушча. Фотаальбом. — Мінск: “Бел.Энцыкл. ім. П.Броўкі”, 2009. — С. 62–70.

  • Научно-популярное издание:

  • Плавинский, Н.А. Как работают учёные. Археолог : дл мл. шк. возраста , Н.А. Плавинский, В.Л. Лакиза. — Минск : Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2017. — 32 с. : іл. — (Маленький профессор).

  • Справочно-информационное издание:

  • Довнар А.Б., Лакиза В.Л., Олехнович Р.А., Соболева Л.П. Беловежская пуща: историко-культурное наследие (по материалам инновационного проекта). Путеводитель. — Брест: Альтернатива, 2011.

  • Научно-информационные издания:

  • Інстытут гісторыі НАН Беларусі. — Мінск: «Карандаш», 2014. — 56 с. (укладальнікі Лакіза В.Л., Аляхновіч Р.А.) (3,5 д.а.)
  • Інстытут гісторыі НАН Беларусі. — Мінск: Бел.навука, 2015. — 56 с. (укладальнікі Лакіза В.Л., Аляхновіч Р.А.) (3,5 д.а.)
  • Інстытут гісторыі НАН Беларусі. Навукова-інфармацыйнае выданне / уклад.: В.Л. Лакіза, Р.А. Аляхновіч; пад рэдакц. В.В. Даніловіча, В.Л. Лакізы. — Мінск: Беларуская навука, 2016. — 60 с. (3,75 д.а.)
  • Институт истории НАН Беларуси. Научно-информационное издание / состав.: В.Л. Лакиза, Р.А. Олехнович; под редакц. В.В. Даниловича, В.Л. Лакизы. — Минск: Белорусская наука, 2016. — 60 с. (3,75 д.а.)
  • Institute of History of the National Academy of Sciences of Belarus / Compilers are Vadim L. Lakiza, Rogneda A. Olehnovich; Edited by Vyacheslav V. Danilovich. — Minsk: RUE «Publishing House «Belaruskaya navuka», 2017. — 60 p. (3,75 д.а.)
  • Інстытут гісторыі НАН Беларусі. Навукова-інфармацыйнае выданне / уклад.: В.Л. Лакіза, Р.А. Аляхновіч; пад рэдакц. В.В. Даніловіча, В.Л. Лакізы. — Мінск: Беларуская навука, 2019. — 60 с.

  • Исторический атлас:

  • Лакіза В.Л., Ісаенка У.Ф. Неалітычныя культуры ў Цэнтральнай і Усходняй Еўропе // Вялікі гістарычны атлас Беларусі. Т. 1. Мінск: Белкартаграфія, 2009. С. 26.
  • Лакіза В.Л., Ісаенка У.Ф. Новы каменны век — неаліт // Вялікі гістарычны атлас Беларусі. Т. 1. Мінск: Белкартаграфія, 2009. С. 27.
  • Лакіза, В.Л. Неалітычныя культуры ў Цэнтральнай і Усходняй Еўропе. Карта / В.Л. Лакіза, У.Ф. Ісаенка // Гістарычны атлас Беларусі. — Мінск: Белкартаграфія, 2020. — С. 34.
  • Лакіза, В.Л. Неаліт (5-е — канец 3-га — пачатак 2-га тысячагоддзя да н.э.). Карта / В.Л. Лакіза, У.Ф. Ісаенка // Гістарычны атлас Беларусі. — Мінск: Белкартаграфія, 2020. — С. 35.
  • Лакіза, В.Л. Неалітычныя культуры ў Цэнтральнай і Усходняй Еўропе. Карта / В.Л. Лакіза, У.Ф. Ісаенка // Вялікі гістарычны атлас Беларусі. — Т.1. — Мінск: Белкартаграфія, 2020. — С. 22.
  • Лакіза, В.Л. Неаліт (5-е — канец 3-га — пачатак 2-га тысячагоддзя да н.э.). Карта / В.Л. Лакіза, У.Ф. Ісаенка // Вялікі гістарычны атлас Беларусі. — Т. 1. — Мінск: Белкартаграфія, 2020. — С. 23.

  • Разделы в книгах “Памяць”:

  • 1. Лакіза В.Л. Уладальнікі Дзятлава // Памяць. Дзятлаўскі раён. Мінск, 1997. С. 37-40.
  • 2. Абухоўскі В.С., Лакіза В.Л. Каменны і бронзавы вякі на тэрыторыі Шчучынскага раена // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Шчучынскага раёна. — Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2001. — С. 21–24.
  • 3. Звяруга Я.Г., Лакіза В.Л. Помнікі археалогіі і месцы археалагічных знаходак // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Шчучынскага раёна. — Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2001. — С. 32-35.
  • 4. Чарняўскі М.М., Лакіза В.Л. Першыя людзі на Іўеўшчыне // Памяць: гіст.-дакум. хроніка Іўеўскага раёна. Мн., 2002. — С. 23–26.
  • 5. Лакіза В.Л. Помнікі бронзавага веку // Памяць. Мастоўскі раён. Мн., 2002. — С. 28–32.
  • 6. Лакіза В.Л. Каменны век і эпоха бронзы сучаснага Воранаўскага раёна. // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Воранаўскага раёна. Мн.:БелЭнцыклапедыя, 2004. — С. 35–43.

  • Важнейшие научные статьи:

    С П И С О К
    важнейших научных статей

  • Лакиза, В. Презентация всебелорусской акции Национальной академии наук Беларуси — «Народная летопись Великой Отечественной войны: вспомним всех!» / В. Лакіза // Сенненскі край: гісторыка-культурная спадчына рэгіёна: зб. навук. арт. / Нацыянальная акадэмія навук Беларусі, Інстытут гісторыі; уклад. А.В. Бараноўскі; рэдкал.: В. Л. Лакіза (гал. рэд.) [і інш.]. — Мінск: Беларуская навука, 2023. — 335, [1] с.: іл. — (Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі).– С. 23–27.
  • Лакиза, В.Л. Историко-культурное и археологическое наследие страны в структуре национальных интересов и сохранении исторической памяти / В.Л. Лакиза // Материалы выездного семинара на тему «Республика Беларусь: от истоков до современности (исторический путь государственного строительства)», Минск, г. Минск, 25 января 2023 г. — Минск, Секретариат Совета Республики Национального собрания Республики Беларусь, 2023. — С. 18–24.
  • Лакіза, В.Л. Гістарычная і археалагічная спадчына краіны: навейшыя адкрыцці, дасягненні і значэнне ў захаванні гістарычнай памяці / В.Л. Лакіза // Акцябрскі край: гісторыя і сучаснасць: зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; уклад.: В. Ф. Голубеў, А. Б. Доўнар; рэдкал.: В. Л. Лакіза [і інш.]. — Мінск: Беларуская навука, 2023. — 301 с.: іл. — (Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі). — С. 17–27.
  • Лакіза, В. З гісторыі археалагічных выратавальных даследаванняў у зоне будаўніцтва Нежынскага горна-абагачальнага комплексу ў Любанскім раёне Мінскай вобласці / В. Лакіза // Любаншчына на гісторыка-культурнай карце Беларусі: зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культ., мовы і літ-ры, Ін-т мовазнаўства імя Якуба Коласа; навук. рэд.: І. Л. Капылоў, Т. М. Дамашэвіч; адк. рэд.: В. У. Міцкевіч, Ю. В. Маліцкі.– Мінск: Беларуская навука, 2023.– С. 175–195.
  • Лакиза, В. Всебелорусская акция “Народны летапіс Вялікай айчыннай вайны: успомнім усіх!” – значимый пример практической работы НАН Беларуси по сохранению исторической памяти белорусского народа / В. Лакиза // Народны летапіс Вялікай айчыннай вайны: успомнім усіх! Кн. 3 / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; склад.: А. М. Літвін [і інш.]. — Мінск: Беларуская навука, 2023. — С. 3–8.
  • Лакиза, В.Л. Вклад академический ученых в изучение истории Великой Отечественной войны и сохранение исторической памяти / В.Л. Лакиза // «Деятельность учреждений образования по увековечиванию и сохранению памяти о жертвах войн как основа патриотического воспитания»: сборник материалов республиканской конференции, 28 февраля 2023 г. — Минск, 2023. — С. 14–19.
  • Лакіза, В.Л. Прывітальнае слова дырэктара Інстытута гісторыі НАН Беларусі, кандыдата гістарычных навук, дацэнта В.Л. Лакізы на адкрыцці Міжнароднай навуковай канферэнцыі “Мінск і мінчане: дзесяць стагоддзяў гісторыі: да 955-годдзя горада” / В.Л. Лакіза // Мінск і мінчане: дзесяць стагоддзяў гісторыі: да 955-годдзя горада: зб. навук. арт. / Нац. акад, навук Беларусі, Ін-т гісторыі; уклад. Р. А. Аляхновіч; рэдкал.: В. Л. Лакіза [і інш]. — Мінск: Беларуская навука, 2023. — С. 7–8.
  • Лакіза, В.Л. Прадмова / В.Л. Лакіза // Дзятлава і Дзятлаўскі край: гісторыка-культурная і археалагічная спадчына: зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; рэдкал.: В. Л. Лакіза [і інш.]. — Мінск: Беларуская навука, 2023. — 267 с.: іл. — (Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі). — С. 4–7.
  • Лакіза, В.Л. Археалагічная спадчына Дзятлаўшчыны: з гісторыі даследаванняў першабытных помнікаў у канцы ХХ — пачатку ХХI ст. / Лакіза В.Л. // Дзятлава і Дзятлаўскі край: гісторыка-культурная і археалагічная спадчына: зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; рэдкал.: В. Л. Лакіза [і інш.]. — Мінск: Беларуская навука, 2023. — 267 с.: іл. — (Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі). — С. 13–34.
  • Лакиза, В.Л. Значение историко-культурного и археологического наследия для сохранения исторической памяти в Республике Беларусь / В.Л. Лакиза // Конгресс молодых ученых Беларуси и России, Минск, 27–31 марта 2023 г. / Постоян. ком. Союз. государства, Нац. акад. наук Беларуси; редкол.: В. Г. Гусаков (гл. ред.) [и др.]. — Минск: Беларуская навука, 2023. — С. 75–89.
  • Лакіза, В.Л. Хто шукае, той заўсёды знойдзе! // Скарбаў падземных шчаслівы шукальнік: успаміны пра Пятра Фёдаравіча Лысенку / Нац. акад. навук Беларусі, Інстытут гісторыі; уклад. і прадм. С.С. Лаўшука. — Мінск: Беларуская навука, 2023. — 226 с.: іл. — С. 120–123.
  • Лакіза, Вадзім. Прывітальнае слова ўдзельнікам круглага стала / Вадзім Лакіза // Беларускі гістарычны часопіс. — № 11 (292). — лістапад 2023 года. — С. 4–6.
  • Войтехович, А. Археологический комплекс на р. Менке: предварительные итоги исследований 2023 года / А. Войтехович, В. Лакиза // Беларуская думка. — №12– 2023.– С. 70–78.
  • Лакиза, В.Л. Деятельность Института истории Национальной академии наук Беларуси в сфере сохранения и использования документального наследия / В.Л. Лакиза // Документальное наследие: традиции сохранения и изучения: Сборник научных статей к 70-летию Научного архива ФИЦ Коми НЦ УрО РАН. — Сыктывкар: ФИЦ Коми НЦ УрО РАН, 2023. — С. 15–23.
  • Лакіза, В.Л. Роль историко-культурного и археологического наследия в структуре национальных интересов Республики Беларусь / В.Л. Лакіза // Концептуальные подходы в сфере национальной безопасности: тенденции и параметры трансформации: материалы Респ. межвед. научн.-практ. конф., Минск, 27 янв. 2022 г. / Акад. упр. при Президенте Респ. Беларусь ; под науч. ред. О.Н. Солдатовой, А.И. Гордейчика, Н.М. Юрашевич. — Минск : Акад. упр. при Президенте Респ. Беларусь, 2022. — С. 281–289.
  • Лакіза, В.Л. Памяці Вольгі Мікалаеўны Ляўко (21.05.1947–26.10.2021) / В.Л. Лакіза, С.С. Юрэцкі // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. — Вып. 32. — Мінск, 2022. — С. 251–252.
  • Лакіза, В. Інстытут гісторыі НАН Беларусі і захаванне гістарычнай памяці на прыкладзе Лідчыны / В. Лакіза // Гісторыка-культурная спадчына Лідчыны : зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі ; уклад. К.В. Сыцько, А. Б. Доўнар ; рэдкал.: В. Л. Лакіза (гал. рэд.) [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 2022. — 238 с. : іл. — (Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі). — С. 3–10.
  • Лакиза, В.Л. Известный ученый, педагог, организатор и лидер гуманитарной науки Беларуси (к 75-летнему юбилею Александра Александровича Ковалени) / В.Л. Лакиза, В.В. Данилович, М.Г. Жилинский // Гістарычна-археалагічны зборнік. — Вып. 36. — Мінск, 2022. — С. 214–217.
  • Дашкевич, Е.Г. Исследователь военной истории Беларуси (к 70-летнему юбилею Алексея Михайловича Литвина) / Е.Г. Дашкевич, А.В. Кузнецова-Тимонова, В.Л. Лакиза // Гістарычна-археалагічны зборнік. — Вып. 36. — Мінск, 2022. — С. 218–220.
  • Лакіза, В.Л. Прывітальнае слова дырэктара Інстытута гісторыі НАН Беларусі, кандыдата гістарычных навук, дацэнта В.Л. Лакізы / В.Л. Лакіза // Рыжскі мір 1921 года і Беларусь : (да 100-годдзя заключэння) : зборнік артыкулаў / рэдкал.: А.А. Каваленя [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 2022. — С. 303 с. : іл. — С. 12–15.
  • Лакіза, В.Л. Успомнім усіх, калі будзем памятаць усіх! / В.Л. Лакіза // Народны летапіс Вялікай Айчыннай вайны: успомнім усіх! Кн. 2 / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; склад.: А.М. Літвін [і інш.] ; рэдкал.: А.А. Каваленя (гал. рэд.) [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 2022. — 455 с. : іл. — С. 15–17.
  • Лакиза, В.Л. Археологический музей под открытым небом в Беловежской пуще и его роль в сохранении исторической памяти / В.Л. Лакиза // Историческая политика и память о прошлом в контексте обеспечения национальной безопасности (ко Дню народного единства и 145-летию со дня рождения Ф.Э. Держинского) : материалы межведомств. науч.-практ. конф., Минск, 20 сент. 2022 г. / Ин-т нац. безопасности Респ. Беларусь ; редкол.: Г. Г. Краско [и др.]. — Минск, 2022. — С. 106–112. (184 с.)
  • Даніловіч, В.В. Аляксандр Аляксандравіч Каваленя (да 75-годдзя з дня нараджэння) / В.В. Даніловіч, В.Л. Лакіза, М.Г. Жылінскі // Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Серыя гуманітарных навук. — 2021. — Т. 66. — № 2. — С. 252–256 (0,55 п.л.)
  • Лакіза, В. Прадмова / В. Лакіза // Карэлічы і Карэліцкі раён : рэгіянальныя асаблівасці развіцця Х–ХХ стст. : зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі ; уклад. А. Б. Доўнар ; навук. рэд. В. Ф. Голубеў. — Мінск : Беларуская навука, 2021. — 316 с. : іл. — (Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі).– С. 4–7.
  • Лакіза, В.Л. Археалагічная спадчына на тэрыторыі Гродзенскай ГЭС. Археалагічны комплекс Коматава / В.Л. Лакіза // Беларусь у кантэксце еўрапейскай гісторыі: асоба, грамадства, дзяржава : зб. навук. арт. / ГрДУ імя Янкі Купалы ; рэдкал.: А. А. Каваленя (гал. рэд.), І. Ф. Кітурка (гал. рэд.) [і інш.]. — Гродна : ГрДУ, 2021. — С. 10–19.
  • Лакіза, В.Л. Прывітальнае слова дырэктара Інстытута гісторыі НАН Беларусі, кандыдата гістарычных навук, дацэнта В.Л. Лакізы ўдзельнікам навукова-практычнай канферэнцыі “Беларусь, Свіслацкі край і Эдвард Вайніловіч (да 765-годдзя г. Свіслач)” / В.Л. Лакіза // Беларусь, Свіслацкі край і Эдвард Вайніловіч (да 765-годдзя г. Свіслач): матэрыялы навукова-практычнай канферэнцыі, Свіслач, 13–14 жніўня 2021 г. / Ін-т гіст. НАН Беларусі [і інш.]; У. С. Пуцік (адк. рэд.). — Мінск: ІВЦ «Мінфіна», 2021. — 456 с. — (Серыя «Беларусь і Эдвард Вайніловіч»). — С. 6–14.
  • Лакіза, В.Л. Гістарычнае мінулае і Крэва: прывітальнае слова да ўдзельнікаў Міжнароднай навуковай канферэнцыі “Крэўскія чытанні: гісторыя, археалогія, культурная спадчына Крэва” / В. Л. Лакіза // Крэва: гісторыя, археалогія, культурная спадчына: зборнік навуковых артыкулаў / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі; уклад., навук. рэд. А. I. Дзярновіч. — Мінск : Беларуская навука, 2020. — 460 с.: іл. — (Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі). — С. 14–16.
  • Лакіза, В.Л. “Іду наперад сваёй дарогай…” (да юбілею Алены Генадзьеўны Калечыц) / В.Л. Лакіза // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. — Вып. 31. — Мінск, 2020. — С. 5–9.
  • Лакіза, В.Л. Новыя археалагічныя аб’екты 2017 г. на тэрыторыі Карэліцкага раёна Гродзенскай вобласці (прыклад распрацоўкі мер па ахове археалагічнай спадчыны Беларусі ў зоне новабудоўлі) / В.Л. Лакіза // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. — Вып. 31. — Мінск, 2020. — С. 172–183.
  • Лакіза, В.Л. Прывітальнае слова намесніка дырэктара па навуковай рабоце Інстытута гісторыі НАН Беларусі, кандыдата гістарычных навук, дацэнта В.Л. Лакізы ўдзельнікам навукова-практычнай канферэнцыі “Беларусь, Глыбоцкі край і Эдвард Вайніловіч” / В.Л. Лакіза // Беларусь, Глыбоцкі край і Эдвард Вайніловіч: матэрыялы навукова-практычнай канферэнцыі, Глыбокае, 25 верас. 2020 г. / Ін-т гіст. НАН Беларусі; рэд. кал.: А. А. Каваленя (навук. рэд.) [і інш.]; У. С. Пуцік (адк. рэд.). — Мінск, 2020. (Серыя «Беларусь і Эдвард Вайніловіч»). — С. 8–12.
  • Лакіза, В.Л. Важнейшыя дасягненні Інстытута гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі за 2016–2020 гады і задачы на новую пяцігадовую праграму / В.Л. Лакіза // Гістарычна-археалагічны зборнік. — Вып. 35. — Мінск, 2020. — С. 6–21 (1,8 п.л).
  • Даніловіч, Вячаслаў. У авангардзе айчыннай гістарычнай навукі (да 90-годдзя Інстытута гісторыі НАН Беларусі) / Вячаслаў Даніловіч, Вадзім Лакіза // Беларускі гістарычны часопіс. — 2019. — № 12 (245) — С. 3–12
  • Даніловіч, Вячаслаў. Уклад Інстытута гісторыі НАН Беларусі ў развіццё сучаснай айчыннай гістарычнай навукі / Вячаслаў Даніловіч, Вадзім Лакіза // Гістарычна-археалагічны зборнік. — 2019. — Вып. 34. — С. 6–21.
  • Пра Вкл. І не толькі… Дыскусія па тэме “Вялікае Княства Літоўскае і Рэч Паспалітая ў гісторыі беларускай дзяржаўнасці / падрыхтавала Т. Шаблыка // Беларуская думка. — № 2 (люты). — 2019. — С. 34–45.
  • Лакіза, В.Л. Аб змене ў інтэрпрэтацыі пахавальных комплексаў і асобных матэрыялаў паселішча Дакудава 5 (Лідскі раён, рака Нёман) / В.Л. Лакіза, С.С. Юрэцкі // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 29. Даследаванні пахавальных і пасяленчых помнікаў эпохі сярэдневякоўя і Новага часу на тэрыторыі Беларусі і суседніх краін. — Мінск: “Беларуская навука”, 2018. — С. 12–18.
  • Опираясь на многовековую историю…Заседание круглого стола в пресс-центре БЕЛТА // Беларуская думка. — № 8. — 2018. — С. 11–23 / В.Л. Лакиза. Археология — наука…С. 17–19.
  • Piličiauskas, Gytis. The Corded Ware culture in the Eastern Baltic: new evidence on chronology, diet, beaker, bone and flint tool function / Gytis Piličiauskas, Vitali Asheichyk, Grzegorz Osipowicz, Raminta Skipitytė, Liivi Varul, Justina Kozakaitė, Mikоla Kryvaltsevich, Aliaksandra Vaitovich, Vadzim Lakiza, Justina Šapolaitė, Žilvinas Ežerinkas, Mikalai Pamazanau, Alexandre Lucquin, Oliver E. Craig, Harry K. Robson // Journal of Archaeological Science: Reports. — 2018 –21 — P. 538–552.
  • Даніловіч, В.В., Лакіза, В.Л. Асэнсаванне мінулага — падмурак для будучага. Актуальныя даследаванні Інстытута гісторыі НАН Беларусі / В.В. Даніловіч, В.Л. Лакіза // Беларуская думка. — № 11. — 2018. — С. 106–113
  • Даніловіч, В.В., Лакіза, В.Л. Інстытут гісторыі НАН Беларусі: дасягненні і перспектывы // Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Серыя гуманітарных навук. — 2018. — Т. 63. — № 4. –. С. 434–446
  • Лакіза, В.Л. З гісторыі археалагічнага вывучэння Свіслаччыны ў ХІХ–ХХІ стст. / В.Л. Лакіза, В.У. Мядзведзева // Мінулае і сучаснае Свіслацкага краю: зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі ; рэдкал.: В.В. Даніловіч (гал. рэд.) [і інш.]; А. У. Унучак (адк. рэд.). — Мінск : Беларуская навука, 2018. — С. 14–37. — Беларусь праз прызму рэгіянальнай гісторыі
  • Данилович В.В, Лакиза В.Л. Институт истории // Национальная академия наук Беларуси : энцикл. справ. / Нац. акад. наук Беларуси, Изд. дом «Беларуская навука» ; редкол.: В. Г. Гусаков (гл. ред.) [др.]. — Минск: Беларуская навука”, 2017. — С. 189–193.
  • Лакиза, Вадим. Академическая археология Беларуси на современном этапе / Вадим Лакиза // Наука и инновации. Научно-практический журнал. — № 9 (175)_2017. — С. 18–26.
  • Лакиза Вадим, Войтехович Андрей. Археология на МКАД-2: дорога из прошлого в настоящее / Вадим Лакиза // Наука и инновации. Научно-практический журнал. — № 9 (175)_2017. — С. 34–38.
  • Данилович, В.В., Лакиза, В.Л. Подготовка кадров высшей квалификации в Институте истории НАН Беларуси на современном этапе // Система государственной аттестации научных работников высшей квалификации : материалы Междун. Науч.-практ. конф. (Минск, 14–15 сент. 2017 г.) / редкол.: Г. В. Пальчик, А. Е. Гучок, О. В. Дубаневич. — Минск : Беларуская навука; 2017. — 375, [1] c. — С. 120–123.
  • Лакіза, В.Л. «Я знаю — город будет…» (да юбілею Алены Генадзьеўны Калечыц) / В.Л. Лакіза // Гістарычна-археалагічны зборнік. — Вып. 32. — Мінск: “Беларуская навука”, 2017. — С. 245–246. (0,22 д.а.)
  • Белявец, В.Г., Касюк, А.Г., Крывальцэвіч, М.М., Лакіза, В.Л., Харытановіч, З.А. Вынікі археалагічных даследаванняў 2012 года ў зоне будаўніцтва Нежынскага горнаўзбагачальнага комплексу і аб’ектаў яго інфраструктуры (Любанскі раён Мінскай вобласці) / В.Г. Белявец, А.Г. Касюк, М.М. Крывальцэвич, В.Л. Лакіза, З.А. Харытановіч // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 26. Вынікі даследавання першабытных і сярэдневяковых помнікаў на тэрыторыі Беларусі (да 120-годдзя з дня нараджэння А.М. Ляўданскага). — Мінск: “Беларуская навука”, 2015. — С. 202–216.
  • Харытановіч, З.А, Лакіза, В.Л. Папярэднія вынікі археалагічных даследаванняў на гарадзішчы Обчын у 2012–2013 гадах (Любанскі раён Мінскай вобласці) / З.А. Харытановіч, В.Л. Лакіза // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 26. Вынікі даследавання першабытных і сярэдневяковых помнікаў на тэрыторыі Беларусі (да 120-годдзя з дня нараджэння А.М. Ляўданскага). — Мінск: “Беларуская навука”, 2015. — С. 353–368.
  • Лакиза, В.Л. Спасательные археологические исследования в Беларуси: становление, особенности и проблемы / В.Л. Лакиза // Труды IV (XX) Всероссийского археологического съезда в Казани. — Том V. — Казань: «Отечество», 2015. — С. 258–264.
  • Лакиза Вадим. Коматово и Ковальцы — новыя комплексы археологических памятников III–I тыс. до н.э. на территории Гродненского Понемонья (по материалам спасательных исследований) // Старажытнасці III–I тыс. да н.э. Беларусі і сумежных тэрыторый: новыя погляды і інтэрпрэтацыі (да 80-годдзя даследавання паселішчаў Крывінскага тарфяніка): праграма і тэзісы дакладаў міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі, Мінск, Інстытут гісторыі НАН Беларусі, 1–2 снежня 2016 г. — Мінск: РУП “Издательский дом “Белорусская наука”, 2016. — С. 32–33.
  • Вынікі археалагічных даследаванняў першабытных помнікаў Беларускага Панямоння ў 2012 годзе // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 25. Вынікі даследавання першабытных і сярэдневяковых старажытнасцей Беларусі ў 2011–2012 гадах. — Мінск: “Беларуская навука”, 2014. — С. 230–242.
  • V. Danilovich, V. Lakiza, V. Koshman. Main discoveries of Belorussian Archaeology in 2012 // Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Серыя гуманітарных навук. — 2014. — № 2. — С. 30–35.
  • Лакіза, В.Л. Вынікі археалагічных даследаванняў на тэрыторыі Астравецкага раёна ў 2011–2012 гг. (зона будаўніцтва газаправода да Беларускай АЭС) / В.Л. Лакіза // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 25. Вынікі даследавання першабытных і сярэдневяковых старажытнасцей Беларусі ў 2011–2012 гады. — Мінск: “Беларуская навука”, 2014. — С. 316–321.
  • Лакіза, В.Л. Гісторыя выратавальных археалагічных даследаванняў першабытных помнікаў Беларускага Панямоння ) / В.Л. Лакіза // Гістарычна-археалагічны зборнік. — Вып. 29. — Мінск: “Беларуская навука”, 2014. — С. 249–266.
  • Лакиза, В. Глубины национальной памяти / Вадим Лакиза // Наука и инновации. Научно-практический журнал. — № 10 (140)_2014. — С. 61–63.
  • Лакіза, В.Л. Археалагічная спадчына Беларусі: новыя напрамкі даследаванняў і выкарыстання ў гуманітарнай сферы / В.Л. Лакіза // Наука — инновационному развитию общества: материалы 2-й Междунар. науч.-прак. конф., Минск, 23 января 2014 / Нац. акад. наук Беларуси; редкол.: В.Г. Гусаков [и др.]. — Минск: Беларуская навука, 2014. — С. 465–472.
  • Лакиза, В.Л. Изучение, охрана и использование археологического наследия Беларуси: проблемы, пути совершенствования и сотрудничество в рамках Союзного государства / В.Л. Лакиза // Развитие единого культурного пространства Беларуси и России — важнейшее направление сотрудничества в рамках Союзного государства. Материалы постоянно действующего семинара при Парламентском Собрании Союза Беларуси и России по вопросам строительства Союзного государства (Заседание тридцать седьмое, гг. Молодечно, Минск, 9 — 10 апреля 2014 года) / Под ред. С.Г. Стрельченко. — Мн.: Центр системного анализа и стратегических исследований НАН Беларуси, 2014. — С. 203 — 214.
  • Лакиза, В.Л. Чернявский Михаил Михайлович — исследователь древностей каменного и бронзового веков Беларуси (7.03.1938–20.01.2013) / В.Л. Лакиза // Материалы и исследования по археологии России и Беларуси: “Культурное взаимодействие древних сообществ конца VII–II тыс. до н.э. верховьев Западной Двины и Днепра (технологические и хозяйственные аспекты)” — Санкт-Петербург: Издательство «Инфинити», 2014. — С. 5–23. (136 с.)
  • Чижик С.А., Кузнецова Т.А., Худолей А.Л., Лакиза В.Л. Атомно-силовая микроскопия кремневых орудий труда позднего неолита-раннего периода бронзового века с территории Беларуси / // Гістарычна-археалагічны зборнік. — Вып. 27. — Мінск, 2012. — С. 325–343.
  • Археалагічныя даследаванні ў зоне будаўніцтва Гродзенскай ГЭС у 2009–2010 гадах // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 23. Археалагічныя даследаванні на тэрыторыі Беларусі ў 2009–2010 гадах. — Мінск: “Беларуская навука”, 2012. — С. 230–241.
  • Археалагічныя даследаванні ў зонах новабудоўляў на тэрыторыі Заходняй Беларусі ў 2009–2010 гг. // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 23. Археалагічныя даследаванні на тэрыторыі Беларусі ў 2009–2010 гадах. — Мінск: “Беларуская навука”, 2012. — С. 242–248.
  • Лакіза В.Л., Зайкоўскі Э.М., Харытановіч З.А., Чарняўскі Макс.М. Археалагічныя даследаванні ў зоне будаўніцтва Беларускай АЭС і аб’ектаў яе інфраструктуры ў 2009–2010 гг. // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 23. Археалагічныя даследаванні на тэрыторыі Беларусі ў 2009–2010 гадах. — Мінск: “Беларуская навука”, 2012. — С. 337–341.
  • Аб магчымасці стварэння на тэрыторыі Беларусі археалагічных музеяў пад адкрытым небам // Археологія і давня історія Украïни. Випуск 1 (10). Експериментальна археологія: досвід моделювання об’ектів та виробництв. — Киïв, 2013. — С. 106–111.
  • Археалагічныя даследаванні ў зоне будаўніцтва Гродзенскай ГЭС на р. Нёман у 2010–2011 гг. // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 24 Даследаванне сярэдневяковых старажытнасцей Цэнтральнай Беларусі (памяці Ю.А. Заяца). — Мінск: “Беларуская навука”, 2013. — С. 283–292.
  • Папярэднія вынікі археалагічных даследаванняў на тэрыторыі Заходняй Беларусі ў 2011 годзе // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 24 Даследаванне сярэдневяковых старажытнасцей Цэнтральнай Беларусі (памяці Ю.А. Заяца). — Мінск: “Беларуская навука”, 2013. — С. 293–302.
  • Археалагічны турызм: падарожжа ў мінулае // Наука и инновации. Научно-практический журнал. — № 7 (125)_2013. — С. 7–12.
  • Археалагічная спадчына Белавежскай пушчы і магчымасці яе практычнага выкарыстання // Беловежская пуща: история, природа, туризм: материалы междунар. науч.-практ. конф., посвящ. 600-летию заповедности Беловежской пущи “Беловежская пуща: от лесничества до Национального парка” (Каменюки, 14 нояб. 2008 г.), “Беловежская пуща: история, природа, туризм” (Каменюки, 18–19 сентября 2009 г.) / Упр.делами Президента Респ.Беларусь [и др.]; науч.ред. А.А. Коваленя, М.Е. Никифоров. — Брест: Альтернатива, 2010. — 504 с., [6] л. цв. фот. — С. 35–45 [3 цв.илюст.].
  • Археалагічныя даследаванні 2008 г. у зоне будаўніцтва Гродзенскай ГЭС // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Вып. 20. Археалагічныя даследаванні на Беларусі ў 2008 г. — Мінск: Беларуская навука, 2011. — С. 267–273.
  • Лакіза В.Л., Харытановіч З.А., Чарняўскі Макс.М. Вынікі археалагічных даследаванняў у зонах новабудоўляў на тэрыторыі Ашмянскага раёна: новыя помнікі і матэрыялы // Ашмяншчына: праблемы рэгіянальнай гісторыі Беларусі: зб. навук. арт. / рэдкал.: А. А. Каваленя [і інш.] — Мінск: Беларус. Навука, 2011. — С. 11–22.
  • Новыя помнікі неаліту і бронзавага веку Беларускага Панямоння ў зонах новабудоўляў. Папярэднія вынікі даследаванняў // Na rubieżu kultur. Badania nad okresem neolitu i wczesą epoką brązu / pod red. U. Stankiewicz i A. Wawrusiewicza. — Białystok: Instytucja Kultury Wojewodztwa Podlaskiego, 2011. — C. 195–205.
  • К проблеме позднего неолита и начала бронзового века Северо-Западной Беларуси // Человек, адаптация, культура. К юбилею С.В. Ошибкиной — Москва: РАН, 2008. — С. 388–400.
  • Итоги новейших археологических исследований первобытных памятников в зонах новостроек и проблема охраны археологического наследия Беларуси // Труды II (XVIII) Всероссийского археологического съезда в Суздале. — Т. III. — М.: ИИ РАН, 2008. — С. 132–134.
  • Да праблемы ідэнтыфікацыі матэрыялаў тшцінецкага культурнага кола Беларускага Панямоння // Opera ex aere. Studia z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza. — Warszawa, 2008. — S. 55–63.
  • Вывучэнне помнікаў каменнага і бронзавага вякоў на тэрыторыі Белавежскай пушчы ў 2007 годзе // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Археалагічныя даследаванні на Беларусі ў 2007 годзе. — Мінск: ДНУ “Інстытут гісторыі НАН Беларусі”, 2009. — Вып. 17. — С. 143–150.
  • Как увлечь историей // Наука и инновации. — № 6. — 2009. –С. 20–22.
  • Падгорная 4 — новы шматкультурны помнік неаліту і бронзавага веку на р. Шчары // Гістарычна-археалагічны зборнік. — Мінск, 2003. — № 18. — С. 52–68.
  • Topografia i stratygrafia stanowisk z epoki brązu w Północno-Zachodniej Białorusi // Pruthenia Antiqua. Studia do pradzieów i wczesniej historii ziem Pruskich. — Olsztyn, 2004. — Vol. 1. — S. 109–120.
  • Позні неаліт, ранні і сярэдні перыяды бронзавага веку Паўночна-Заходняй Беларусі. Стан і перспектывы даследаванняў // Wspólnota dziedzictwa kulturowego ziem Białorusi i Polski. — Warszawa, 2004. — S. 163–196.
  • Typologia ceramiki sznurowej Bialoruskogo Poniemnia // Pruthenia Antiqua. Studia do pradzieów i wczesniej historii ziem Pruskich. –Olsztyn, 2005. — Vol. 2. — S. 113–136.
  • Крывальцэвіч М., Лакіза В., Макаровіч П. Элементы культуры звонападобных кубкаў і “заходняга Тшцінца” у структурах тшцінецкага культурнага кола тэрыторыі Беларусі // Гістарычна-археалагічны зборнік. — Мінск, 2005. — № 20. — С. 27–39.
  • Кераміка позняга неаліту і бронзавага веку з паселішча Добры Бор 1 у зборы Нацыянальнага музея гісторыі і культуры Беларусі // Археалагічны зборнік Нацыянальнага музея гісторыі і культуры Беларусі. — Мн., 2006. Вып. 1. — С. 35–51.
  • Cultural identification of the “corded materials” from Belorussian Neman river basin // Lietuvos archeologija. — Т. 31. — Vilnius, 2007. P. 23–38.
  • Металічная сякера бронзавага веку з Дзятлаўшчыны // Гістарычна-археалагічны зборнік. — 1994. — № 5. — С. 131–132.
  • Чарняўскі М.М., Лакіза В.Л. Знаходкі каменных свідраваных сякер на Панямонні // Гістарычна-археалагічны зборнік. — 1995. — № 7. — С. 46–59.
  • Матэрыялы тшцінецкага часу на Панямонні // Гістарычна-археалагічны зборнік / Ін-т гісторыі Акад. навук Беларусі; Уклад. М.І. Лашанкоў. — Мінск, 1996. — № 9. — С. 77–93.
  • Новыя знаходкі старажытных чаўноў на Панямонні // Беларускі гістарычны часопіс. — 1997. — № 1. — С. 106–112.
  • Пархуты 1 — новы помнік неаліту і бронзавага веку на Шчары // Гістарычна-археалагічны зборнік / Ін-т гісторыі Акад. навук Беларусі; Уклад. М.М. Чарняўскі, А.М. Мядзведзеў. — Мінск, 1999. — № 14. — С. 104–124.
  • Radiokarbon dating of the Corded Ware Culture from the Nieman river basin. A grave from Parkhuty, site 1, the Grodna region // Baltic-Pontic-Studies. — 1999. — Vol. 7. — P. 251–263.
  • Культурна-храналагічная класіфікацыя старажытнасцяў бронзавага веку Беларускага Панямоння // Od neolityzacji do poczatkow epoki brazy. Przemiany kulturowe w Miedzyrzeczu Odry i Dniepru miedzy YI i II tys. przed Chr. — Poznan, 2001. — S. 291–314.

  • Научные археологические отчёты:
    По итогам полевых археологических исследований подготовлено более 40 научных археологических отчётов, которые хранятся в Архиве археологической научной документации Института истории НАН Беларуси.

    Патентно-лицензионная деятельность:
    Заявка на патент изобретения “Состав для консервации археологической древесины” № 20200272 от 29.09.2020 г. (Карпинчик Е.В., Агабеков В.Е., Лакиза В.Л., Линевич С.Б.; Институт химии новых материалов НАН Беларуси-Институт истории НАН Беларуси). “Ад Дзяржаўнай установы «Нацыянальны цэнтр інтэлектуальнай уласнасці» 10.02.2021 г. за № 20200272 атрымана станоўчае заключэнне папярэдняй экспертызы заяўкі на выдачу патэнта на вынаходніцтва “Состав для консервации археологической древесины” (№ 20200272 от 29.09.2020 г., якую падалі Інстытут хіміі новых неарганічных матэрыялаў НАН Беларусі (У. Я. Агабекаў, Я. В. Карпінчык) і Інстытут гісторыі НАН Беларусі (В. Л. Лакіза, С. Б. Ліневіч). 04.08.2021 г. № 155-07-10/253 пададзена хадайніцтва на правядзенне ўжо патэнтнай экспертызы заяўкі № а20200272 ад 29.09.2020 г. “Состав для консервации археологической древесины”.