Марфіна Вольга Уладзіміраўна

загадчык аддзелам антрапалогіі,
кандыдат гістарычных навук, дацэнт

Тэл.: (+375 17) 379-27-96
E-mail: belantrop@tut.by

Скончыла Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт у 1979 г. па спецыяльнасці: гісторык, выкладчык грамадазнаўства. У 1984 г. скончыла аспірантуру па спецыяльнасці 03.00.14 — «антрапалогія» пры Інстытуце мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклора АН БССР. У 1989 г. абараніла кандыдацкую дысертацыю «Асноўныя заканамернасці фарміравання сучаснай генадэмаграфічнай структуры гарадскога насельніцтва Цэнтральнага рэгіёна Беларусі», у 2007 г. прысвоена навуковае званне — дацэнт.

Працоўная дзейнасць:
ВУ 1973 г. прынятая на працу лабарантам у групу антрапалогіі Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклора АН БССР, 1984 г. — малодшы навуковы супрацоўнік, з 1994 г. — навуковы супрацоўнік, з 1999 г. — старэйшы навуковы супрацоўнік аддзела антрапалогіі і экалогіі Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклора ім. К. Крапівы НАН Беларусі, з 2008 г. — старэйшы навуковы супрацоўнік аддзела антрапалогіі і экалогіі Інстытута гісторыі НАН Беларусі, з 2014 г. — загадчык аддзелам антрапалогіі і экалогіі, з 2016 — загадчык аддзелам антрапалогіі.

Сфера навуковых інтарэсаў:

  • гісторыя станаўлення і развіцця антрапалагічных даследаванняў у Беларусі ў канцы ХІХ — пачатку ХХІ стст.;
  • фарміраванне фізічнага тыпа насельніцтва, якое жыло на тэрыторыі Беларусі ў розныя гістарычныя перыяды;
  • маніторынг фізічнага развіцця дзяцей, падлеткаў і моладзі Беларусі.

Публікацыі:
Аўтар больш за 170 навуковых прац, у тым ліку:

Манаграфіі:

  • Марфина О.В. История антропологических исследований в Беларуси. — Минск: Беларуская навука, 2015. — 405 с.
  • Саливон И.И., Марфина О.В. Физический тип древнего населения Беларуси. — Минск: Беларуская навука, 2014. — 137 с.

Раздзелы ў калектыўных манаграфіях:

  • Детский организм и среда. Формирование физического типа в разных геохимических регионах БССР / И.И. Саливон, Н.И. Полина, О.В Марфина. — Минск: Наука и техника, 1989. — 280 с.
  • Экологические изменения и биокультурная адаптация человека / Л.И. Тегако, И.И. Саливон, О.В. Марфина [и др.]. — Минск: БООФ, 1996. — 275 с.
  • Беларусы. Т. 9. Антрапалогія / Л.I. Цягака, I.I. Салівон, А.І. Мікуліч, В.У. Марфіна, Н.І. Поліна. — Мінск: Беларуская навука, 2006. — 575 с.
  • Антропология населения белорусско-польского пограничья в свете этнической истории славян / Л.И. Тегако, И.И. Саливон, М, Пыжук О.В. Марфина, Д. Красноденбский. — Минск: Беларуская навука, 2009. — 264 с.
  • Динамика адаптивной изменчивости населения Беларуси / Л.И. Тегако, О.В. Марфина, Г.В. Скриган, О.А. Емельянчик. — Минск: Беларуская навука, 2013. — 303 с.
  • Друцк. Древнейшие города Беларуси / О.Н. Левко, А.Б. Довнар, А.В. Мацук, …, О.В. Марфина [и др.]. — Минск: Беларуская навука, 2014. — 618 с.
  • Антропология Беларуси в исследованиях конца XIX — середины XX в. / сост.: О.В. Марфина [и др.]. — Минск: Беларуская навука, 2017. — 455 с.
  • Стретчинг: перспективы применения для оздоровления и реабилитации населения / Д.Ю. Хлынов, С.Н. Филиппова, О.В. Марфина [и др.]. — М.: Телер, 2019. — 140 с.
  • Антропологическая характеристика населения восточноевропейских городов XI–XIX веков / И.И. Саливон, С.В. Васильев, О.В. Марфина [и др.]. Нац. акад. наук Беларуси, Ин-т истории, Рос. акад. наук, Ин-т этнологии и антропологии им. Н.Н. Миклухо-Маклая. — Минск: Беларуская навука, 2021. — 267 с.

Найважнейшыя навуковыя артыкулы:

  • История и перспективы комплексных антропологических исследований школьников в Республике Беларусь // Актуальные вопросы антропологии. Вып. 5. — Минск, 2010. — С. 287–295.
  • Основные показатели физического развития детей, подростков и молодежи Беларуси и сопредельных территорий // Вестник антропологиии. Научный альманах. Вып. 20. — М., 2011. — С. 98–104.
  • Палеаантрапалагічныя знаходкі — важная крыніца гістарычнай інфармацыі аб старажытных папуляцыях чалавека // Шацілкаўскія чытанні. — Светлагорск, 2011. — С. 11–22.
  • Демографические показатели — важный источник информации о формировании биологических особенностей популяций человека // Актуальные вопросы антропологиии. Вып. 7. — Минск, 2012. — С. 271–282.
  • Антропологические исследования древнего и современного населения Беларуси // Гiстарычна-археалагiчны зборнiк. Вып. 29.– Минск: Беларуская навука, 2014.– С. 307–319.
  • Comparative Analysis of Physical Development of Children, Teen-Agers and Youth rom Different Countries at the End of the 1990s — the beginning of the 2000s // Papers on Anthropology. Tartu, 2015. Vol. XXIV/I. P. 120–128.
  • The Main Directions of Anthropological Research in Belarus // International Journal of Anthropology, 2015. Vol. 30. № 3–4. P. 145–153.
  • Разработка методологических принципов и методических подходов в антропологии //Гiстарычна-археалагiчны зборнiк.Вып. 30.–Минск: Беларуская навука, 2015. — С. 320–329.
  • Создание национальной антропологической школы в Беларуси // Беларускае падзвінне: вопыт, методыка і вынікі палявых і міждысцыплінарных даследаванняў. — ПДУ, 2016. — С. 117–127.
  • Основные направления развития антропологических исследований в Беларуси // Актуальные вопросы антропологии. Вып. 11. — Минск, 2016. — С. 6–29.
  • Изучение социально-демографических аспектов в антропологических исследованиях // Актуальные вопросы антропологии. Вып. 12. Минск, 2017. С. 3–11.
  • V. Marfina, I. Salivon. Dynamics of Distribution of the Body Mass Index of Schoolchildren in the Republic of Belarus // Collegium Antropologicum. Vol. 41. No. 2, 2017. P. 151–155.
  • Основные методологические принципы в антропологических исследованиях // Метадалогія даследавання гісторыі Беларусі: праблемы, дасягненні, перспектывы: сб. навук. арт. — Мінск: Беларуская навука, 2018. — С. 108–116.
  • Антропологические исследования детей, подростков и молодежи Беларуси (конец XIX начало XXI в.) // Известия НАН Беларуси. Серия гуманитарных наук. — 2018. — Том. 63. — № 3. — С. 317–328.
  • Развитие антропологических исследований древнего и современного населения в Институте истории НАН Беларуси // Гiстарычна-археалагiчны зборнiк. — Минск: Беларуская навука, 2019. — Вып. 34. — С. 53–65.
  • H. Skryhan, V. Marfina. Changes in the nature of reproduction of the population and the composition of the Belarusian family in the 20th–21st centuries // Anthropological researches and studies. — 2020. — Nr. 10. — Р. 152–162.
  • Марфина, О.В. Депрессия пожилых людей: сопутствующие факторы / О.В. Марфина, Г.В. Скриган // Актуальные вопросы антропологии: сб. науч. тр. — Минск, 2021. — Вып. 16. — С. 3–17.